kartografija
CRNA SRPSKA RANA USRED KNINSKE KRAJINE i oko BANJALUKE: Broj POGINULIH po opštinama SFRJ u 2. svetskom RATU (MAPA)
Prvi ozbiljniji rad je bio u proleće 1947. godine
Demografski gubici Jugoslavije u drugom svetskom ratu iznose 1.685.000 ljudi prema zvaničnom izveštaju od 26. maja 1945. godine, odnosno 1.706.000 prema kasnijem izveštaju. Ove brojke predstavljaju ukupan demografski gubitak, koji uključuje ljude svih nacionalnosti, ubijene ili umrle usled rata.
Demografski gubici Jugoslavije u drugom svetskom ratu su tokom doba rasta nacionalizma u SFRJ postali predmet kontroverze. Sama Jugoslavija je tokom svog postojanja došla do dva različita podatka o broju žrtava tako da to nije pomoglo u konačnom završetku rasprave o broju poginulih tokom Drugog svetskog rata.
Prvi ozbiljniji rad je bio u proleće 1947. godine, i radio ga je prof. dr Vladeta Vučković, koji je radio u Saveznom zavodu za statistiku. Koristeći rezultate iz popisa 1921. i 1931. godine, kao i demografske statistike okolnih zemalja, on je u kratkom roku došao do broja od 1,7 miliona ljudi demografskog gubitka. Demografski gubitak označava koliki je pad stanovništva posle određenog događaja, u odnosu na očekivani broj. U sebi, osim poginulih, sadrži i povećanu smrtnost, smanjeni natalitet, kao i emigraciju.
Ono što se čini kao logičan poduhvat, jeste da se popišu imena stradalih. Bilo je pokušaja da se to uradi odmah posle rata, ali je pravi posao urađen tek 1964. godine u "Poimenični popis žrtava Drugog svetskog rata". On je napravljen za potrebe ratne odštete, i nije publikovan četvrt veka. Na sebi sadrži spisak od skoro 600.000 lica, a procena je da još oko 20 do 30% nije upisano. Osim toga, saradnici okupatora takođe nisu upisani, procena je da ih ima još oko 200.000. Procene SZS su bile da je oko 1,1 miliona ubijenih, a da je demografski gubitak preko 2 miliona. Sledeći ozbiljniji radovi su bili tek krajem 1980-ih. Dva statističara, Srbin Bogoljub Kočović i Hrvat Vladimir Žerjavić su na osnovu zvaničnih podataka do 1940. godine kao i popisa iz 1948. Procene po Kočoviću su 1,985 miliona demografski gubitak, a 1,014 miliona broj poginulih, dok je po Žerjaviću 2,022 miliona demografski gubitak, od čega 1,027 miliona poginulih.
Ovo su tri najozbiljnija rada na ovu temu. Navodi se više cifara, koja je od njih tačna? U stvari, sve tri analize su zbog statističke greške vrlo blizu. Broj poginulih je u opsegu 1,014 do 1,1 miliona, pri čemu je manja brojka realnija. Demografski gubitak iznosi oko 2 miliona, pri čemu treba imati u vidu da je u tom broju i nekoliko stotina hiljada ljudi (Nemaca, Italijana) koji su iseljeni posle rata, čime za sam rat stižemo blizu broja od 1,7 miliona, koja je najduže u opticaju na ovim prostorima.
Kako izgleda ovaj broj raspoređen na karti nekadašnje SFRJ, možete pogledati na ovoj preglednoj mapi. Jasno je da su Srbi u Hrvatskoj bili masovni na udaru, a takođe je poznat i podatak da je Srba u u ratu poginulo skoro pola miliona! Posebno je, sudeći po mapi, broj srpskih života bio upečatljiv u Kninskoj krajini, ali i u Zagrebu, centru NDH, kao i okolini Banjaluke.
NE PROPUSTITE
Bonus video:
(Espreso)
Uz Espreso aplikaciju nijedna druga vam neće trebati. Instalirajte i proverite zašto!
