NAŠI U HOLIVUDU I U EVROPSKOM FILMU (treći deo): Makavejev, Petrović, Kusturica...

Svaka iole recentnija istorija svetskog filma govori o ipak vidljivoj i istrajnoj prisutnosti ovdašnjih sineasta u inostranim filmskim produkcijama; zadržimo li se ciljano, pak, samo na rediteljima kao najupadljivijim figurama ne samo na na najavnim ili odjavnim špicama filmova, nužno ćemo morati da istaknemo i niz produkcijskih epizoda u kojima su reditelji sa naših prostora pokazali da zavređuju zamašne angažmane i na, označimo to tako, uvek nezgodnom gostujućem terenu.

Pročitajte prvi i drugi deo priče o našim ljudima u Holivudu i evropskom filmu.

Dušan Makavejev

Iako se na polju ličnih doživljaja filmskog dela stvarnosti možda i ne čini uvek tako, Dušan Makavejev je značajni deo svog rediteljskog opusa zapravo ostvario u inostranstvu. Već njegov klasik "W.R. - Misterije organizma" (1971) bio je koprodukcija Jugoslavije i Zapadne Nemačke. Tri godine kasnije njegova srčana i razmahana oda anarhističkim zanosima, Sweet Movie, bio je sasvim strani film, nastao, ako ćemo se strogo držati faktografije, u francusko-zapadnonemačko-kanadskoj koprodukciji, uz učešće međunarodne glumačke podele - Karol Lor (Carole Laure), Pjer Klementi (Pierre Clementi), Ana Pruknal (Anna Prucnal), Sami Fre (Sami Frey), Džon Vernon (John Vernon).

Usledio je švedsko-britanski Montenegro (1981), sa Suzan Anspač (Susan Anspach), Svetozarom Cvetkovićem, Erlandom Jozefsonom, Borom Todorovićem u nekim od najistaknutijih uloga. The Coca Cola Kid (1985) je australijski film na tamošnje teme, sa Erikom Robertsom, Gretom Skaki, Bilom Kerom na čelu glumačke kolone. A u američkoj produkciji (doduše, snimanoj u Jugoslaviji) Manifesto, toj slobodarskoj adaptaciji romana Emila Zole, Dušan Makavejev je okupio šaroliku glumačku podelu: Kamila Soberg (Camilla Soberg), Alfred Molina, Erik Stolc, Sajmon Kalou (Simon Callow), Lindzi Dankan (Lindsay Duncan), Rade Šerbedžija, Svetozar Cvetković, Kris Hejvud (Chris Haywood), Tanja Bošković, Gabriel Anvar (Gabrielle Anwar)...

Aleksandar Petrović

I veliki Aleksandar Saša Petrović se uspešno i u više navrata okušao na međunarodnom planu; posle golemog uspeha "Skupljača perja", njegov prvi naredni film "Biće skoro propast sveta" bio je koprodukcija Jugoslavije i Francuske, a u glumačkoj podeli našla se i poznata Ani Žirardo. I "Majstor i Margarita", ekranizacija Bugalkovljeve glasovite i virtuozne proze, nastala je kao koprodukcija Jugoslavije i Italije, a uloge u tom zapaženom ostvarenju odigrali su Ugo Tonjaci (Ugo Tognazzi), Mimzi Farmer (Mimsy Farmer), Alan Kuri (Alain Curry), uz legende i draga lica ovdašnjeg glumišta, Velimira Batu Živojinovića, Pavla Vuisića, Fabijana Šovagovića, Ljubu Tadića, Taška Načića, Danila Batu Stojkovića...

Već u sledećem, francusko-zapadnonemačkom filmu i ekranizaciji dobro znanog romana Hajnriha Bela "Grupni portret sa damom", zaigrali su: Romi Šnajder, Bred Durif (Brad Dourif), Mišel Galabru (Michel Galabru), Ridiger Fogler (Rudiger Vogler), ali i Milena Dravić, Velimir Bata Živojinović, Mija Aleksić, Gidra Bojanić..., sa „naše strane“.

Emir Kusturica

Sasvim očekivano, nakon blistavog trilinga koji je ostvario veliki uspeh na festivalskoj sceni, filmova "Sjećaš li se Doli Bel", "Otac na službenom putu" i "Dom za vešanje", Emir Kusturica je zadobio poverenje inostranih producenata, te je i znamenito "Podzemlje" (Underground) iz 1995. godine bio plod saradnje Jugoslavije, Francuske, Nemačke, Bugarske, Češke, Mađarske, Velike Britanije i SAD. "Podzemlju", kako je opšte poznato, prethodio je Kusturičin američki film (zapravo, američko-francuski film) "Arizona Dream", dobrim delom ukorenjen u stilemama amerikane, po scenariju tamošnjeg autora Dejvida Etkinsa, sa izrazito zanimljivim i ubedljivim glumačkim ansamblom. Tu su, da podsetimo, bili: Džoni Dep, Džeri Luis, Fej Danavej, Lili Tejlor, Vinsent Galo, Polina Poriškova, Majkl Džej Polard... Vredi, naravno, pomenuti i muzički doprinos neprolazno legendarnog Igija Popa. Emir Kusturica je veliko ime i značajni autor i evropskog i svetskog filma, te su, nimalo iznenađujuće, svi njegovi potonji filmovi nastali kao međunarodne koprodukcije Srbije i drugih država.

Bonus video: