ZNATE LI KAKO JE NASTAO ZA DOLAR? I zašto ga označavaju slovom "S"?

Rado je korišćen i u pop kulturi (setimo se Ke$he i njenih početaka ili brojnih majica s printom ovog logotipa). Salvador Dali je ovaj simbol pretvarao u brkove, a Andy Warhol ga je stavljao u okvire sa svilenom pozadinom, stvarajući tako dela koja su zatim dostizala vrednost vrtoglavo visoke svote dolara.

Svoje mesto ovaj simbol pronašao je i u svetu emotikona kao lice sa znakom dolara umesto usta i očiju. Ipak, usprkos sveprisutnosti, poreklo znaka ove valute nije razjašnjeno, dok teorije o tome dosežu od bohemskih novčića, preko Heraklovih stupova, sve do trgovaca iz kolonijalnog doba.

Dolarov blizanac, vredni cent, logično je predstavljen malim slovom „c“ kroz koje prolazi uspravna linija, ali za razliku od njega, u znaku za dolar nema slova „D“. Naprotiv, slovo kojim se obeležava dolar je slovo „S“ kroz koje vertikalno prolazi slovo „U“ samo bez donjeg zavijutka. I to je zapravo izazivalo najveću zabunu pri razumevanju ovog simbola, budući da nije jasno je li namera bila da ova slova predstavljaju inicijale „United States“ (Sjedinjene Američke Države).

U to veruje pisac i filozofkinja Ayn Rand. U jednom poglavlju romana iz 1957. godine „Pobunjeni Atlas“, jedan lik pita drugog o poreklu znaka za dolar. Odgovor glasi: „Za dostignuća, uspeh, čovekovu kreativnu moć – i upravo iz tih razloga ovaj znak se koristi i kao obeležje nečasnosti. On predstavlja inicijale US.“

Ipak, izgleda da Rand nije bila u pravu, zato što je do 1776. godine Amerika bila poznata pod nazivom „Sjedinjene američke kolonije“, a postoje spekulacije da je znak za dolar bio u upotrebi i pre službenog uspostavljanja Sjedinjenih Američkih Država iste godine, navodi BBC.

Povest britanske funte seže 1.200 godina unazad u vreme Rimskog carstva, kada se kao skraćenica koristila „libra pondo“, općšteprihvaćena mera za težinu u čitavom carstvu, koja se doslovno može prevesti kao „funta težine“.

U anglosaksonskoj Engleskoj, funta je postala novčana jedinica ekvivalentna težini funte srebra. U skladu s rimskim nazivom, Anglosaksonci su pozajmili znak i ukrasili slovo „L“. Kosa crta u znaku došla je godinama kasnije označavajući time da je u pitanju skraćenica, a ček u londonskom Muzeju Banke Engleske svedoči da je znak za funtu bio u upotrebi od 1661. godine, iako je prošlo dosta vremena pre nego što je postao opšteprihvaćen

Izvori u srednjoj Europi?

Međutim, sam dolar ima dosta kraću povest. U Kraljevini Bohemiji je tokom 1520. godine započelo kovanje novca, a srebro za tu namenu je vađeno u rudniku „Joachimsthal“, što u prevodu s nemačkog znači „Joakimova dolina“. Nije teško zamisliti da je novac zahvaljujući mestu nastanka zatim nazvan „joachimsthaler“, kasnije skraćeno na „thaler“, što postaje naziv koji se raširio svetom, pa je i kod nas poznat kao talir. U nizozemskoj interpretaciji izgovara se „daler“, i u džepovima ranih imigranata prešao je Atlantik i potom postao „dollar“ u američkoj verziji engleskog jezika.

Bonus video:

(Espreso.co.rs/Index.hr)