15 najbrutalnijih diktatora sveta, za dvojicu ste sigurno već čuli (FOTO)

Reprezentativna vlada je luksuz u kojoj je kroz ljudsku istoriju relativno malo ljudi uživalo. I dok velika većina diktatora ipak po okrutnosti nije na nivou Hitlera ili Staljina, istorija je puna ugnjetavača, ratnih zločinaca, sadista, sociopata i moralno spokojnih pojedinaca koji su bez podrške naroda završili na čelu država i izazvali tragediju za ljude i društva kojima su vladali. Snežana Stanojković novi tužilac za ratne zločine "Business Insider" je objavio listu najbrutalnijih diktatora za koje, kako ističu, nikad niste čuli, a mi prenosimo njih 15. Iako je lako moguće da niste čuli za sve njih, za dvojicu sigurno znate ko su. 1. Fransisko Solano Lopez (Paragvaj, 1862. – 1870.)

Paragvajski predsednik i vojskovođa Francisko Solano Lopez prilično je glupo isprovocirao susedni Brazil i Argentinu tako što se umešao u građanski rat u Urugvaju sredinom pretprošlog veka. Nakon što je rat završen, Brazil, Argentina i pobedonosna frakcija u Urugvaju potajno su se dogovorili da će sprovesti aneksiju polovine paragvajskog teritorija. Lopez je, naravno, odbio mirovne uslove tročlanog saveza, što je dovelo do potpune invazije. Ono što je usledilo je razorni sukob zbog kojeg je Lopez novačio decu, pogubio stotine svojih zamenika (uključujući i vlastitog brata) te u konačnici doveo do osmogodišnje argentinske okupacije. Lopez je poginuo u bici 1870. godine, a do tog trenutka i kraja rata paragvajska populacija se smanjila s procenjenih 525.000 pre rata na 221.000 stanovnika nakon njega. Od toga je preživelo svega 29.000 muškaraca starijih od 15 godina. 2. Jozef Tiso (Slovačka, 1939. – 1945.)

Katolički sveštenik koji je predvodio slovački fašistički pokret, Josef Tiso je bio na čelu jednog od brojnih nacističkih satelitskih režima gotovo sve vreme trajanja Drugog svetskog rata. Iako je po nekima njegova strahovlada bila nešto blaže naravi od podaničkih nacističkih režima u nekim drugim evropskim državama, Tiso je stajao iza sloma antifašističke pobune 1944. godine. Takođe je ili zatvorio ili imao saznanja iz prve ruke oko deportacije većine jevrejskog stanovništva Slovačke u nacističke koncentracijske logore. U to vreme je Slovačka imala populaciju od 88.000 Jevreja, a rat je preživelo njih svega 5000. 3. Dome Stouaji (Mađarska, 1944.)

Za vreme njegove šestomesečne vladavine 1944. godine na poziciji mađarskog premijera, iz Mađarske je u koncentracione logore deportovano više od 440.000 Jevreja, što je jedno od poslednjih velikih prisilnih preseljenja holokausta. Dome Stouaji, koji je bio mađarski veleposlanik u nacističkoj Nemačkoj u decenijama koje su prethodile Drugom svetskom ratu, uhvatili su američki vojnici i pogubljen je u Mađarskoj 1946. godine. 4. Ante Pavelić (NDH, 1941. – 1945.)

Ante Pavelić je započeo kao političar koji se protivio centralizaciji onog što je kasnije postalo službeno poznato kao Kraljevina Jugoslavija. Nakon što je jugoslovenski kralj proglasio sebe diktatorom 1929. godine, Pavelić je pobegao iz zemlje kako bi organizirao ultrafašistički pokret nazvan Ustaše. Njihov cilj bio je stvaranje nezavisne države Hrvatske, a njihovo delovanje povezivalo se s terorizmom. Na samom kraju ustaše su izvele atentat na kralja Aleksandra 1934. godine. Nakon što su Sile osovine preuzele kontrolu nad Jugoslavijom 1941. godine, Pavelić je došao na vlast kao čelnik Nezavisne Države Hrvatske (NDH). Iako su državom upravljale ustaše, prave konce vukla je nacistička Nemačka i fašistička Italija. Pod Pavelićevim vođstvom, režim je proganjao pravoslavne Srbe, Jevreje i Rome. Kad je nacistička Nemačka poražena, godine 1945. Pavelić je pobegao u Argentinu, a na kraju je umro u Španiji 1959. 5. Matijaš Rakoši (Mađarska, 1945. – 1956.)

Matijaš Rakoši je postao komunistički vođa nakon dolaska na vlast 1945. godine. Nazivali su ga “Staljinovim najboljim mađarskim učenikom”. Rakoši je sprovodio etnička čišćenja i time učvrstio represivni režim pod palicom Sovjeta. Nakon što je Staljin umro 1953. godine, SSSR je odlučio da je njegov režim prebrutalan pa su Rakošiju kazali da može ostati na čelu mađarske Komunističke partije jedino ako premijersku poziciju prepusti Imreu Nađu. Moskva je konačno skinula Rakošija s pozicije moći 1956. godine, a sve kako bi smirili novog jugoslovenskog vođu, Josipa Broza Tita. 6. Horolgin Čojbalsan (Mongolija, 1930-ih -1952.)

Nakon nekoliko sastanaka sa Staljinom, Horolgin Čojbalsan je prihvatio politiku sovjetskog šefa, a zatim njegove metode primenio na svoju domovinu, Mongoliju. Stvorio je diktatorski sistem, suzbijao otpor i pobio desetine hiljada ljudi, većinom čelnike političkih stranaka i intelektualce. Kasne 1951. Čojbalsan je otputovao u Moskvu na lečenje raka bubrega. Umro je iduće godine. 7. Enver Hodža (Albanija, 1944. – 1985.)

Albanski komunistički vođa svađao se i sa Sovjetskim Savezom i Kinom i usled toga pretvorio Albaniju u balkansku verziju Severne Koreje. Za vreme vladavine koja je trajala četiri decenje, Enver Hodža je zabranio religiju, naredio izgradnju desetine hiljada betonskih bunkera, ekscentričnih javnih zgrada i prekinuo gotovo sve diplomatske odnose sa svetom. Hodža je uspostavio kult ličnosti poput Staljinovog i stvorio potpuno izolovano društvo u kojem nije bilo tolerancije za političke disidente. Za vreme njegove vladavine zatvoreno je gotovo 200.000 ljudi. 8. Le Duan (Vijetnam, 1960. – 1986.)

Iako nikad nije službeno bio na čelu Vijetnama, Le Duan je donosio sve važne odluke režima više od 20 godina. Nakon Vijetnamskog rata i invazije Severnog Vijetnama na Južni, Duan je nadgledao čišćenje države od antikomunista što je dovelo do zatvaranja oko 2 miliona ljudi, dok je njih oko 800.000 brodovima pobeglo iz države. 9. Ijan Smit (Rodezija, 1964. – 1979.)

Jedna od najkontroverznijih figura u postkolonijalnoj afričkoj istoriji, Ijan Smit, odlikovani pilot iz Drugog svetskog rata, bio je na čelu secesije Rodezije (današnjeg Zimbabvea) od britanskog carstva 1965. godine. Njegov je cilj bio da zadrži belačku vlast u crnačkoj koloniji. Kao premijer nezavisne Rodezije, Smit je provodio aparthejd sličan onome u susednoj Južnoj Africi, uspostavljajući belačku vladavinu kroz rasnu separaciju i kontrolu. Iako su belci činili svega četiri posto stanovništva, Smit je na vlasti izdržao skoro15 godina. 10. Ramfis Truhiljo (Dominikanska Republika, maj 1961. – oktobar 1961.)

Ramfisov otac, zloglasniji Rafael Truhiljo, vladao je Dominikanskom Republikom više od 30 godina. Njegov najstariji sin, koji je dobio čin pukovnika kada je imao samo 4 godine, proveo je svega nekoliko meseci kao diktator ove karipske države. Ramfis je pobegao u Španiju na jahti 1961., a navodno je sa sobom poneo i očev kovčeg, u kojem je bilo dragulja i nakita u vrednosti od gotovo 4 miliona američkih dolara. 11. Mišel Mičombero (Burundi, 1966. – 1976.)

Vojni zapovednik i kasnije ministar obrane, Mičel Micombero imao je samo 26 godina kad je 1966. godine predvodio protivnapad koji mu je osigurao premijersko mesto. To je bio opasan posao, s obzirom da su dvojica njegovih prethodnika ubijena otkako je država izborila za nezavisnost od Belgije 1962. godine. Mičombero, pripadnik Tutsija, ubrzo je abolirao monarhiju i proterao devetnaestogodišnjeg kralja. Mičombero je kultivisao Tutsi elitu u vojsku i vladu, što je podiglo tenzije unutar Hutu zajednice. Godine 1972. Mičomberova vlada je u krvi ugušila pobunu Hutua. Organizovana su masovna ubistva u kojima je prema procenama ubijeno između 150.000 do 300.000 ljudi. Iako je Mičombero svrgnut s vlasti 1976. godine, podela između Tutsija i Hutua nastavila se u Burundiju i u kasnijim godinama. Ona je dovela do građanskog rata koji je trajao od 1993. do 2005. 12. Jahja Kan (Pakistan, 1969. – 1971.)

Pakistanski general, veteran britanske vojske i učesnik Drugog svetskog rata Jahja Kan svrgnuo je pakistansku vladu i uspostavio vojnu vladavinu. Do vremena kad je izgubio vlast, dve godine kasnije, istočni Pakistan se odvojio i postao nezavisna država Bangladeš, a Pakistan je izgubio još jedan rat protiv najvećeg suparnika – Indije. U međuvremenu, Kan je nadgledao masovna ubistva oko pola miliona Bengalaca i ostalih manjina u Indiji. 13. Karlos Manuel Arana Osorio (Gvatemala, 1970. – 1974.)

Karlos Manuel Arana Osorio bio je jedan od vojnih komandanata koji su bili predsednici Gvatemale u vreme nasilnih godina nakon ustanka 1954. godine. Za vreme vlasti progonio je studente, radničke grupe i političke protivnike. Procenjuje se da je oko 20.000 ljudi umrlo ili nestalo za vreme njegove vladavine. 14. Horhe Rafael Videla (Argentina, 1976. – 1981.)

Vojni oficir Horhe Rafael Videla preuzeo je Argentinu nakon ustanka 1976. godine. U to vreme država se borila s korupcijom i posrnulom ekonomijom, a situaciju su dodatno pogoršavali sukobi s gerilcima i odredima smrti. Upravo su zbog toga mnogi Argentinci pozdravili njegov dolazak na vlast, nadajući se da će vojna hunta preokrenuti situaciju. Zatvaranje sudova bila je samo jedna od spornih reformi, a Videla je svu zakonodavnu vlast prebacio na devetočlano vojno veće. Njegova vlada sprovodila zloglasni “prljavi rat”, za vreme kojeg je oteto, zatvoreno i ubijeno na desetine hiljada ljudi, a među njima brojni intelektualci, novinari i profesori. Službena procena broja ubijenih za vreme njegove vladavine iznosi 9.000, ali mnogi veruju da se ta brojka kreće između 15.000 i 30.000. Osuđen je na doživotnu kaznu 1985, ali je pomilovan 1990. Još se jednom našao pred sudom 2010., gde je opet osuđen na doživotnu kaznu. Umro je u zatvoru 2013. 15. Radovan Karadžić (Republika Srpska, 1992. – 1996.)

Radovan Karadžić bio je predsednik Republike Srpske, kako piše Business Insider, samoproglašene republike etničkih Srba koja se odvojila od Bosne i Hercegovine nakon bosanskog odvajanja od Jugoslavije 1992. godine. Karadžić je nadgledao etnička čišćenja bosanskih muslimana koja su uključivala neke od najgorih ratnih zločina na evropskom tlu od kraja Drugog svetskog rata. Haško tužilaštvo veruje da je Karadžić naredio masakr u Srebrenici u julu 1995. godine, kada su srpski vojnici u tri dana pobili više od 8.000 bosanskih muslimana. Nakon rata Karadžić je pobegao i kao homeopatski lekar vodio drugi život pod imenom Dragan Dabić. Uhapšen je 2008. godine u Srbiji i poslat u Hag, gde mu još uvek traje suđenje zbog ratnih zločina. (Espreso.co.rs / Telegram)