ZAŠTITNIK GRAĐANA UTVRDIO PROPUSTE U SLUČAJU DEVOJČICE KOJU JE OTAC DRŽAO ZATOČENU U STANU: Evo ko je sve zakazao

Slučaj male Lane (8) koju je otac Uroš Pašajlić (38) držao zarobljenu u kadi, gladnu i žednu, zaključanu u kupatilu u stanu na Zvezdari u kojem je živela sama, i dalje potresa Srbiju i dok se čeka epilog ovog nezapamćenog nasilja, u javnosti se pojavljuju novi detalji iz istrage.

Zaštitnik građana izao je hitno saopštenje gde navodi da su uočeni propusti nadležnih institucija.

- Zaštitnik građana utvrdio je propuste u radu Gradskog centra za socijalni rad u Beogradu - odeljenja Zvezdara i Palilula, u slučaju deteta koje je otac držao u izolaciji u stanu u lošim higijenskim uslovima u beogradskom naselju Mirijevo, i zatražio od ovog organa da ga u roku od 15 dana izvesti o utvrđivanju odgovornosti rukovodilaca ovih odeljenja i svih stručnih radnika koji su radili na ovom slučaju.

Takođe, Zaštitnik građana je tokom postupka utvrdio i sistemske nedostatke u Zakonu o osnovama sistema obrazovanja i vaspitanja i zatražio od Ministarstva prosvete da predloži izmene ovog i relevantnih odredaba posebnih zakona iz oblasti predškolskog i osnovnog obrazovanja i vaspitanja, koje se odnose na obavezu vođenja evidencije o deci koja su stasala za pohađanje predškolskog programa i za upis u prvi razred osnovne škole.

Zaštitnik građana je po sopstvenoj inicijativi, a na osnovu objava u medijima da je u naselju Mirijevo otac godinama zanemarivao dete držeći ga u potpunoj izolaciji u stanu u lošim higijenskim uslovima, pre mesec dana pokrenuo postupak kontrole zakonitosti i pravilnosti rada Gradskog centra za socijalni rad u Beogradu - odeljenja Zvezdara i Palilula, Ministarstva za brigu o porodici i demografiju, Ministarstva unutrašnjih poslova, Doma zdravlja Zvezdara, Doma zdravlja Palilula i Gradske opštine Zvezdara.

Naknadno su kontrolni postupci pokrenuti prema Sekretarijatu za obrazovanje i dečju zaštitu i Sekretarijatu za upravu Gradske uprave grada Beograda i Ministarstvu prosvete i izvršen neposredni nadzor nad njihovim radom, kao i postupak kontrole rada Doma zdravlja Savski Venac - stoji u saopštenju.

U toku postupka održan je i sastanak sa predstavnicima Ministarstva za državnu upravu i lokalnu samoupravu, a aktom saradnje od Prvog osnovnog suda u Beogradu zatražene su informacije o postupcima koji su vođeni pred tim sudom, koji se tiču porodično-pravne zaštite deteta, kao i kopije pravnosnažnih sudskih odluka kojima su ti postupci okončani.

Zaštitnik građana je utvrdio da Gradski centar za socijalni rad u Beogradu - odeljenja Palilula i Zvezdara, nisu preduzeli sve potrebne aktivnosti povodom sopstvenih procena koje su upućivale na nemogućnost vršenja roditeljskog prava od strane oca deteta i nisu u dovoljnoj meri cenili informacije koje su ukazivale na moguće štetno roditeljsko ponašanje oca i potrebu preduzimanja mera radi zaštite deteta.

Zaštitnik građana je u postupanju odeljenja Zvezdara i Palilula utvrdio iste propuste u radu koje je nadzorom utvrdilo i Ministarstvo za brigu o porodici i demografiju, koje je i naložilo mere za otklanjanje nedostataka. Zbog toga Zaštitnik građana u preporuci traži od Gradskog centra za socijalni rad u Beogradu da ga obavesti o realizaciji mera koje je naložilo nadležno ministarstvo u roku od 15 dana.

U merama za otklanjanje nedostataka, pored utvrđivanja pojedinačne odgovornosti, resorno ministarstvo traži od Gradskog centra za socijalni rad u Beogradu da utvrdi mesnu nadležnost odeljenja Gradskog centra koje će nastaviti dalji rad na zaštiti deteta i koje će odmah sprovesti stručnu procenu roditeljskih kapaciteta oca i majke deteta i odmah podneti tužbu za njihovo potpuno lišenje roditeljskog prava.

Zaštitnik građana je utvrdio i da gradski Sekretarijat za obrazovanje i dečju zaštitu i Sekretarijat za upravu nisu blagovremeno reagovali po saznanju o nemogućnosti vođenja evidencije o upisu dece u predškolski program i u prvi razred osnovne škole duži vremenski period i nisu pristupili sistemskom rešavanju ovog problema.

Zaštitnik građana dalje traži od Ministarstva prosvete da predloži izmene Zakona o osnovama sistema obrazovanja i vaspitanja i relevantnih odredaba posebnih zakona iz oblasti predškolskog i osnovnog obrazovanja i vaspitanja, koje se odnose na obavezu jedinica lokalne samouprave da vode evidenciju i obaveštavaju predškolsku ustanovu i osnovnu školu o deci koja koja su stasala za predškolski program i za upis u prvi razred osnovne škole. Ovim izmenama bi se omogućilo sveobuhvatno praćenje i kontrola upisa dece u predškolsku ustanovu i osnovnu školu, kao i efikasno preduzimanje mera prema roditeljima koji ne izvrše ovu svoju obavezu i omogućilo drugim nadležnim organima da preduzmu mere iz svoje nadležnosti radi zaštite najboljeg interesa deteta.

Naime, iz izjašnjenja kontrolisanih organa Zaštitnik građana je utvrdio da postojeće odredbe Zakona o osnovama sistema obrazovanja i vaspitanja, Zakona o predškolskom vaspitanju i obrazovanju i Zakona o osnovnom obrazovanju i vaspitanju predstavljaju neprimenljive i anahrone zakonske norme koje je nužno izmeniti i dopuniti, kao i da je neophodno zakonom predvideti obavezu Ministarstva prosvete da prati pustupanja organa koji su zakonom obavezani da vode evidenciju o deci koja su stasala za pohađanje predškolskog programa i za upis u prvi razred osnovne škole.

U preporukama za otklanjanje nedostataka, Zaštitnik građana traži od nadležnih gradskih sekretarijata da ubuduće postupaju zakonito i savesno i da blagovremeno ostvare saradnju sa drugim nadležnim organima radi zaštite prava deteta - stoji u saopštenju.

Podsetimo, Pašajliću koji se tereti za Nasilje u porodici i Zlostavljanje i mučenje devojčice (8) Prvi osnovni sud na predlog Prvog osnovnog javnog tužilaštva odredio je pritvor od 30 dana.

"Pritvor mu je određen s obzirom da postoje okolnosti koje ukazuju na opasnost od bekstva, okolnosti koje ukazuju da će ometati postupak uticanjem na svedoke i da će u kratkom vremenskom periodu ponoviti krivično delo, kao i da su način izvršenja krivičnog dela i težina njegove posledice doveli do uznemirenja javnosti koje može ugroziti pravično i nesmetano vođenje krivičnog postupka", rečeno je.

Inače, naredbom o sprovođenju istrage osumnjičenom je stavljeno na teret da je u vremenskom periodu dužem od dve godine bezobzirnim ponašanjem ugrožavao telesni integritet svoje ćerke, maloletne oštećene L.P. čime bi učinio krivično delo - Nasilje u porodici. U toku postupka biće preduzete dokazne radnje u cilju utvrđivanja da li se u radnjama osumnjičenog Pašajlića stiču obeležja i krivičnih dela Zapuštanje i zlostavljanje maloletnog lica i Kršenje porodičnih obaveza. Takođe, biće preduzete dokazne radnje kako bi se utvrdilo da li je nad Ivanom L. (47) emotivnom partnerkom počinio Nasilje u porodici, Zlostavljanje i mučenje i Protivpravno lišenje slobode - rečeno je iz Prvog OJT.

U toku postupka ispitane su oštećene i drugi svedoci koji bi mogli imati saznanja od značaja za postupak, naloženo je vršenje psihijatrijskog veštačenja osumnjičenog, kao i sudsko-medicinskog veštačenja telesnih povreda, pri čemu će od Dečje klinike biti pribavljena medicinska dokumentacija za oštećenu Lanu P. kako bi se utvrdilo u kakvom je stanju ista primljena na kliniku, a biće preduzete i druge radnje potrebne za potpuno utvrđivanje činjeničnog stanja i donošenje odluke.

Istovremeno, pripadnici Uprave kriminalističke policije u saradnji sa tužilaštvom rade na utvrđivanju eventualne odgovornosti drugih lica koji su na posredan način doveli do situacije u kojoj se našla maloletna oštećena L.P. Tužilaštvo će blagovremeno obavestiti javnost o svim rezultatima istrage koju sprovodi, kao i o saznanjima do kojih su vršenjem potrebnih provera došli drugi državni organi.

Inače, u Ministarstvu prosvete objasnili ona nikada nije ni bila upisana u školu, a zato škola i nije mogla da reaguje na zanemarivanje niti da obavesti nadležne. Preciziraju i da evidenciji o deci koja treba da krenu u prvi razred po zakonu vodi opština.

Do sada je Prvo osnovno javno tužilaštvo došlo do saznanja da je devojčica - dete (2015) odlukom suda povereno na staranje ocu, s obzirom na to da je majka ranije bila zavisnik, a da je utvrđeno da je otac podoban roditelj.

U Prvom osnovnom sudu, međutim, kažu da presudom dete nije povereno ocu na samostalno vršenje roditeljskog prava.

Tužbom Gradskog centra za socijalni rad Odeljenje Palilula od 5.aprila 2016. godine traženo je da se N.T. potpuno liši roditeljskog prava, a Uroš Pašajlić delimično u odnosu na maloletno dete Lanu P. Prvi osnovni sud u Beogradu je dana 15.05.2018. godine doneo pravnosnažnu presudu kojom je delimično lišio roditeljskog prava tuženu N.T, i to prava na čuvanje, podizanje, vaspitavanje, obrazovanje, zastupanje, upravljanje i raspolaganje imovinom maloletnog deteta, dok je u preostalom delu kojom je traženo da se tužena N.T. potpuno liši roditeljskog prava, a tuženi Uroš delimično liši roditeljskog prava tužbeni zahtev odbijen, a ujedno je odbijen i predlog tuženog U.P. kojim je tražio da sud odredi privremenu meru kojom bi do pravnosnažnog okončanja postupka maloletno dete poverio ocu radi samostalnog vršenja roditeljskog prava.

Odluka je doneta na osnovu nalaza i mišljenja Komisije sudskih veštaka Klinike za psihijatrijske bolesti “Dr Laza Lazarević” od 31.05.2017. godine iz kog proizlazi da kod N.T. nema namere zanemarivanja roditeljskih dužnosti, dok je tuženi Uroš Pa ocenjen kao adekvatan roditelj koji ima psihološke i materijalne dispozicije za preuzimanje samostalne brige nad maloletnom Lanom P, kao i da poseduje uslove za život maloletnog deteta u svom domaćinstvu i da je sposoban da stvori materijalna sredstva za odgajanje deteta.

Napominjemo, navedenom presudom maloletno dete nije povereno ocu na samostalno vršenje roditeljskog prava, a iz obrazloženja presude proizilazi da je rešenjem Gradskog centara za socijalni rad-Odeljenje Palilula od 13.07.2016. godine maloletnoj Lani P. priznato pravo na smeštaj u ustanovu za zaštitu odojčadi, dece i omladine. Ovo je jedini postupak koji je vođen za vršenje roditeljskog prava nad maloletnom Lanom P. pred Prvim osnovnim sudom u Beogradu.

(Espreso/Telegraf)