OMILJENA NAMIRNICA SRBA KAO SUVO ZLATO: Kilogram košta i po 2.700 DINARA!

Čak dve tone duvan čvaraka dnevno stiže na tržište Beograda, a zbog velike tražnje i deficita ovaj specijalitet svinjskog mesa, nedavno uvršten među 44 proizvoda kataloga “Autentična Srbija” Ministarstva poljoprivrede, sada košta kao suvo zlato.

Za razliku od cena živih svinja, cene suvomesnatih proizvoda ne padaju, a među njima duvan čvarci, autentični proizvod valjevskog kraja sa zaštićenim imenom i geografskim poreklom, prednjače po skupoći. Naime, u marketima se pakovanje od 150 grama ovog proizvoda prodaje po ceni od 271,9 dinara u unutrašnjosti, do čak 399,9 dinara u pojedinim prestoničkim trgovinama, što znači da je najskuplji kilogram duvan čvaraka dostigao rekordnu cenu od 2.660 dinara!

Na pijacama i u mesarama pak kilogram duvan čvaraka se kreće od 1.000 do 2.000 dinara.

- Kod mene je kilogram duvan čvaraka 1.200 dinara. Definitivno, cene u Beogradu su nerealno visoke, iako su duvan čvarci postali svojevrsni srpski brend i iako se samo iz Valjeva u prestonicu dnevno pošalje oko dve tone. Potražnja za ovim specijalitetom uvek postoji, ali je problem njihov deficit i dilema ko ih kako pravi, zbog čega je cena tako visoka ili su razlike u cenama velike. Jer, pravi duvan čvarci moraju da se prave od starijih svinja, pošto one imaju debela vlakna i nakon obrade njihovog mesa čvarci liče na rezani duvan, po čemu su dobili ime - priča Valjevac Slaven Batočanin, proizvođač koji je ovaj delikates još 2004. godine zaštitio u Zavodu za intelektualnu svojinu, nakon čega je u ovom gradu pokrenuo manifestaciju Fetsival duvan čvaraka.

Kako objašnjavaju i industrijski proizvođači mesa, čvarci nikad i nisu bili jeftini jer se od jedne svinje težine 100 kilograma može dobiti od 10 do 20 odsto masti koja se istopi u ovaj specijalitet, zbog čega su deficitarni i drže visoku cenu.

Stručnjaci smatraju da je njihova proizvodnja isplativa za više karika u lancu.

- U poslednjih deset godina dosta se uradilo na promociji duvan čvaraka, oni predstavljaju važnu stavku u oblasti ugostiteljstva i turizma, a na kraju krajeva i privrede, jer se za proizvodnju duvan čvaraka, koji su sporedni proizvod prilikom klanja svinja, odgaji veliki broj tovljenika, tako da dobru zaradu imaju i oni koji se bave njihovom proizvodnjom i prodajom, kao i odgajivači. Ne treba zaboraviti da naše područje ima dobar svinjski materijal, ali je problem to što naš sadašnji nivo od manje od 15 jedinki, uz aktuelne cene hrane i ostale troškove proizvodnje, omogućava prosti opstanak, dok se o isplativosti ne može govoriti bez minimum 30 tovljenika - objašnjava za „Blic“ doktor stočarstva Radosav Vujić iz Poljoprivredne savetodavne i stručne službe.

Recept star dva veka

Receptura za spravljanje duvan čvaraka, inače, stara je dva veka. Proces spremanja nije kratak, a ključni moment zbog čega su tako ukusni i cenjeni jeste kada početi sa ceđenjem masti.

- Za duvan čvarak bira se najbolje svinjsko meso u odnosu 1:1,5 sa slaninom. Ono se seče na veličinu polovine pakle cigareta i kuva dok ne postane kašasto. Od ključne je važnosti da se vatra ispod ranije dozira kako treba, kao i da se sadržaj uporno meša bar sedam časova. Dobijena kaša se bistri, a kuva se dok voda ne ispari i ne ostane samo mast. Potom se sadržaj stegama cedi kroz gazu, dok se ne dobiju kao konac tanki duvan čvarci koji se na kraju sole po želji - objašnjava Slaven Batočanin.

Bonus video:

(Espreso/Blic)