EVO KOJE SVE STIPENDIJE MLADI U SRBIJI MOGU DA DOBIJU: Postoje RAZNE, ali jedna je TRENUTNO NAJZNAČAJNIJA!

Studentske stipendije su značajna afirmacija za rad i trud tokom školovanja. Vrste stipendije mogu biti različite, a u Srbiji su trenutno najznačajnije one koje dodeljuju Ministarstvo prosvete, Ministarstvo nauke, tehnološkog razvoja i inovacija i Ministarstvo odbrane, kao i Fond za mlade talente. Takođe, postoje i opštinske, odnosno gradske stipendije, ali i one iz privatnih fondacija i međunarodnih fondova. Iznosi mogu da idu i do 510 evra mesečno, a mi vam u nastavku donosimo sve detalje.

Ovaj vid pomoći studentima se najčešće ostvaruje kroz novčanu pomoć, finansiranje stučnog boravka u inostranstvu ili kroz obezbeđivanje nekog drugog vida pomoći za sam proces učenja kao što su prostor ili oprema. U skladu s tim, stipendije se dele na potpune i delimične. Kad posmatramo iznose mogu da budu i više nego značajni i da se mere u stotinama evra mesečno i sve to se može uzeti kao ozbiljna pomoć države mladima.

Značajno je istaći da su stipendije, za razliku od studentskih kredita, nepovratne, odnosno studenti nisu kasnije u obavezi da vraćaju novac državi.

Ključno je da student ima pravo na korišćenje samo jedne stipendije. U slučaju da on dobije pravo na više različitih stipendija, mora se odlučiti za jednu i tada ima obavezu da o tome obavesti instituciju od čije stipendije odustaje.

Stipendije Ministarstva prosvete: Od 130.000 dinara do preko 300.000

Najpoznatije su stipendije koje dodeljuje Ministarstvo prosvete. Prema zvaničnim podacima, Ministarstvo prosvete je za ovu školsku godinu odobrilo 9.343 stipendije najtalentovanijim studentima u Srbiji.

U okviru pomoći države mladima, dodeljuju se "klasične" ili redovne studentske stipendije, ali i stipendije izuzetno nadarenim učenicima i studentima, studentske stipendije studentima koji se obrazuju za nedostajuća zanimanja u oblasti prosvete, za studente doktorskih akademskih studija, za postdoktorande, za mlade istraživače – učenike, kao i za romske učenike i studente.

Stipendisti dobijaju 13.000 dinara tokom deset meseci preko računa ovlašćene banke.

Pravo da se prijave imaju studenti od prve do pete (odnosno šeste) godine osnovnih studija, studenti druge i treće go­dine strukovnih studija i studenti drugog i trećeg stepena studija, koji su odmah po završetku osnovnih studija nastavili studije drugog, odnosno trećeg stepena studija i ukoliko ispunjavaju ostale uslove u skladu sa zakonom i pravilnikom, glase zvanični uslovi.

Da bi uspešno konkurisali za stipendiju, studeti moraju da ispune sledeće kriterijume:

• da su studenti visokoškolskih ustanova čiji je osnivač Republika Srbija, autonomna pokrajina ili jedinica lokalne samouprave.
• su upisani prvi put u određenu godinu na studije prvog, drugog ili trećeg stepena, čije se školovanje finansira iz budžeta Republike Srbije.
• da nisu u radnom odnosu.
• da imaju državljanstvo Republike Srbije.
• da imaju prebivalište u Republici Srbiji.
• da nisu gubili nijednu godinu tokom studija, uz maksimalnu efikasnost tokom studiranja.
• da su prema nastavnom programu visokoškolske ustanove na kojoj studiraju položili sve ispite iz prethodnih godina studija i postigli prosečnu ocenu najmanje 9,00 (devet).

Uspeh u prethodnom školovanju i efikasnost studiranja, koji se računaju kroz bodove, dve su stavke na osnovu kojih se rangiraju studenti za dodelu stundentske stipendije.

Stipendije Ministarstva prosvete iz osetljivih društvenih grupa

Posebna kategorija su stipendije za studente iz osetljivih društvenih grupa i oni imaju pravo da se posebno rangiraju i za njih se odvajaju posebna sredstva iz budžeta.

Tu spadaju studenti bez roditeljskog staranja, oni iz jednoroditeljske porodice, pripadnici romske nacionalne manjine, studenti sa invaliditetom, studenti sa hroničnim bolestima, studenti čiji su roditelji nestali ili su kidnapovani na teritoriji Kosova i Metohije i na teritoriji republika bivše SFRJ, izbeglice i raseljeni studenti, povratnici po sporazumu o readmisiji i deportovani studenti.

Stipendije Ministarstva prosvete za nadarene studente

Prema podacima Ministarstva prosvete, pravo na ovu stipendiju imaju odlični učenici srednjih škola koji osvoje jedno od prva tri mesta na odgovarajućem takmičenju i studenti od treće godine studija, koji su tokom studiranja ostvarili prosečnu ocenu najmanje 9,00 i nisu gubili nijednu godinu.

Tokom 12 meseci dobija pomoć države odnosno novčani iznos od 15.000 dinara za učenike, 24.000 dinara za studente osnovnih i master studija i 30.000 dinara za studente doktorskih studija.

Na konkurs se mogu prijaviti studenti od treće godine studija (120 ESPB) i studenti na master i doktorskim studijama i to ukoliko su odmah nastavili školovanje po završetku osnovih studija.

Za ovu stipendiju je specifično što studenti moraju polagati standardizovane testove. Od toga su izuzeti učenici i studenati umetničkih škola i akademija koji nisu na teoretskom odseku.

Stipendije Ministarstva prosvete za nedostajuća zanimanja u prosveti

Ova vrsta novčane pomoći se dodeljuje u 12 mesečnih rata od strane države kako bi se podstakli učenici koji biraju deficitarne poslove i značajni su za obrazovni sistem Republike Srbije. To su oblasti matematike, fizike, informatike engleskog jezika, srpskog jezika i književnosti, te nemačkog jezika.

Nakon stipendije je obezbeđeno sigurno radno mesto, odnosno stipendisti su zapravo u obavezi da u roku od dve godine od diplomiranja prihvate posao u školi na teritoriji naše zemlje koji im se ponudi i da ostanu tu da rade najmanje onoliko koliko su primali stipendiju.

Pored standardnih kriterijuma koji važe za sve vrste stipendija, oni moraju i da polože test Nacionalne službe za zapošljavanje.

Stipendije Fonda za mlade talente

Ova stipendija je poznata kao Dositeja i dodeljuje se najuspešnijim studentima. U pitanju je stipendiranje do 1.050 najboljih studenata završne godine osnovnih akademskih studija i integrisanih akademskih studija i do 500 studenata završne godine master akademskih studija sa visokoškolskih ustanova čiji je osnivač Republika Srbija, glasi zvaničan opis konkursa.

Različiti su naučno-obrazovni profili za koje se dodeljuje ova stipendija. Najveći broj se dodeljuje u oblasti društveno-humanističnih nauka, zatim idu medicinske, prirodno-matematičke i tehnološko-tehnološke nauke, polje umetnosti, kao i inerdisciplinarnih, multidisciplinarnih i transdisciplinarnih studija.

Posled uobičajenih uslova da državne stipendije koje smo već pomenuli, za ovu je neophodno da podnosioci zahteva za istu nisu stariji od 25 godina (za osnovne studije), to jest 27 godina (za master studije), stoji na sajtu FMT. Iznos se utvrđuje na osnovu usvojenog budžeta za tu godinu, pa zato varaira.

Stipendije Ministarstva nauke, tehnološkog razvoja i inovacija: Tri vrste stipendija

Na zvaničnom sajtu ovog ministarstva se može videti da se pod njihovim pokroviteljstvom dodeljuju tri vrste stipendija: Stipendije mladim istraživačima, Stipendije doktorandima i stipendija postdoktorandima.

Zvanično, prva kategorija se dodeljuje učenicima završnih razreda (3. i 4) srednje škole koji su iskazali sposobnost u bavljenju istraživačkim radom i osvojili jedno od prva tri mesta na međunarodnim olimpijadama znanja (svetskim, evropskim ili balkanskim), iz naučnih oblasti: prirodno-matematičke, tehničko-tehnološke, biotehničke, medicinske, društvene i humanističke nauke.

Stipendije mladim istraživačima, Stipendije doktorandima i stipendija postdoktorandima.

Pravo na konkurs za stipendije za doktorante imaju diplomirani studenti upisani na doktorske akademske studije na visokoškolskoj ustanovi čiji je osnivač Republika Srbija rođeni 1996. godine ili kasnije, državljani su Republike Srbije, sa prebivalištem na teritoriji Republike Srbije, nezaposleni su, a na prethodno završenim nivoima studija ima ukupnu prosečnu ocenu najmanje 8,50 iz svih naučnih oblasti.

I važno je "da ne koristi druge stipendije ili kredite, odnosno da u slučaju dobijanja stipendije Ministarstva prestane sa njihovim korišćenjem". Ove godine ju je dobilo 169 od 180 prijavljenih kandidata.

Stipendije Ministarstva odbrane i do 60.000 dinara mesečno

Stipendisti Ministarstva odbrane za školsku 2023/2024. na akademskim studijama dobijaće 50.000 dinara mesečno, a za one master studijama predviđeno je 60.000 dinara. U pitanju je deset jednakih mesečnih rata koje će na računu studenata biti uplaćivane do 15. u mesecu.

Ukupno 56 studenata će imati pravo na to, odnosno njih 19 sa treće i četvrte godine osnovnih akademkih studija i 37 master studenata akademskih studija.

Kriterijumi za dobijanje vojne stipendije su standardni kao i za većinu ostalih stipendija, s tim da imaju i uslov koji glasi: "Stipendija se dodeljuje studentu pod uslovom da prihvati da stupi u službu u Ministarstvo odbrane i Vojsku Srbije i ostane u službi najmanje dvostruko vreme trajanja stipendiranja", navodi se na sajtu Ministarstva odbrane.

Pored toga, imaju još neke specifične uslove za buduće stipediste:

• da su zdravstveno sposobni i da zadovoljavaju kriterijume psihološke procene za službu u Vojsci Srbije;
• da se protiv njih ne vodi krivični postupak za krivično delo za koje se goni po službenoj dužnosti i da nisu osuđivani za krivično delo na bezuslovnu kaznu zatvora od najmanje šest meseci ili kaznom maloletničkog zatvora ili im nije izricana zavodska mera;
• da su upisali studije koje odgovaraju navedenim obrazovnim profilima.

Međunarodne stipendije

Međunarodne stipendije dodeljuju se na osnovu bilateralnih sporazuma koje je Ministarstvo prosvete potpisalo sa drugim državama. Studentima su trenutno dostupne stipendije 14 zemalja sveta: Kine, Ruske Federacije, Poljske, Ukrajine, Indonezije, Mađarske, Rumunije, Bugarske, Koreje, Japana, SD Bavarske, Velike Britanije, Slovačke i Irana.

Stipendije se dodeljuju za osnovne, master, doktorske studije, za boravak istraživača u inostranstvu u trajanju od nekoliko meseci, kao i za kurseve za učenje stranih jezika, stoji na sajtu Ministarstva prosvete.

Druge vrste stipendija

Na zvaničnom sajtu Ministarstva sporta Republike Srbije se u odeljku Finansiranje sportista može videti da ovo ministarstvo dodeljuje stipendije za sportsko usavršavanje sportista amatera, obrada dokumentacije i izrada rešenja o dodeli stipendija za sportsko usavršavanje, kao i izrada predloga rešenja o rasporedu sredstava za stipendiranje.

Što se tiče polja umetnosti, jedna od mogućnosti za podsticanje i pomoć studentima je umanjenje školarine koje nudi Fakultet savremenih umetnosti (FSU), a za taj njihov program se mogu prijaviti svi studenti druge, treće i četvrte godine osnovnih studija na bilo kom studijskom programu ovog fakulteta. Organizovanje izložbi, nagrađivani radovi, zapažene uloge na flilmu ili u pozorištu su neki od glavnih uslova.

U Srbiji su mnogobrojne fondacije kako domaće tako i inostrane koje finansijski pomažu istaknute mlade pojedince u uskostručnim oblastima.

Bonus video:

(Espreso / Blic)