Na današnji dan pre 103 godine proglašena je Kraljevina Srba, Hrvata i Slovenaca

Prvog decembra 1918. godine proglašena je Kraljevina Srba, Hrvata i Slovenaca – prva zajednička država Južnih Slovena. Država je 1929. promenila ime u Kraljevina Jugoslavija.

Srbija je početkom Prvog svetskog rata objavila, a zatim i zvanično potvrdila Niškom deklaracijom, da su njeni ratni ciljevi ujedinjenje Srba, Hrvata i Slovenaca.

Proglašenje Kraljevine SHS

"Uverena u rešenost celog srpskog naroda da istraje u svetoj borbi za odbranu svoga ognjišta i svoje slobode, vlada Kraljevine smatra kao svoj najvažniji i u ovim sudbonosnim trenucima jedini zadatak, da obezbedi uspešan kraj ovog velikog vojevanja koje je, u trenutku kad je započeto, postalo ujedno borbom za oslobođenje i ujedinjenje sve naše neslobodne braće Srba, Hrvata i Slovenaca", objavila je tada srpska Skupština.

Istaknuti Srbi, Hrvati i Slovenci sa prostora tadašnje Austrougarske formirali su Jugoslovenski odbor 1915. godine, svi opredeljeni za stvaranje nove zajednice Južnih Slovena.

Naredni korak kojim je namera konkretizovana bio je donošenje Krfske deklaracije 1917. godine, a potom i Ženevski sporazum novembra 1918.

Skupu u Ženevi su prisustvovali predstavnici Kraljevine Srbije, Narodnog veća iz Zagreba i Jugoslovenskog odbora sa centralom u Londonu.

U jeku raspada Austrougarske pod vođstvom čelnika i pristalica Jugoslovenskog odbora u Zagrebu je proglašena Država Slovenaca, Hrvata i Srba, kao zemlja Južnih Slovena dotadašnje Austrougarske.

U novu državu Vojvodina je stupila kao sastavni deo Srbije. Tome je prethodilo održavanje Velike narodne skupštine 25. novembra 1918. u Novom Sadu, kada je doneta odluka o prisajedinjenju Kraljevini Srbiji. Dan ranije, 24. novembra, isto je učinila i Skupština Srema u Rumi.

Takođe, krajem novembra, Velika narodna skupština u Podgorici donela je odluku o pripajanju Crne Gore Kraljevini Srbiji.

Kraljevinu Srba, Hrvata i Slovenaca proglasio je 1. decembra 1918. godine regent (od 1921. kralj) Aleksandar Karađorđević u palati "Krsmanović", na Terazijama u Beogradu.

Godine 1929. zemlju je kralj Aleksandar preimenovao u Kraljevinu Jugoslaviju.

(Espreso / RTS)