OVO SU NAJZAGAĐENIJI GRADOVI U SRBIJI: Objavljena OCENA KVALITETA vazduha u 2019. godini

Beograd, Niš, Smederevo, Kosjerić, Pančevo, Novi Sad, Užice, Bor, Valjevo, Kraljevo, Subotica, Požarevac, Zaječar i Beočin zvanično su mesta sa najzagađenijim vazduhom u Srbiji, pokazuju tek objavljeni podaci Agencije za zaštitu životne sredine (SEPA). PM čestice koje utiču na zdravlje ljudi, a koje u krajnjoj liniji mogu da dovedu do malignih oboljenja, glavni su problem u ovim gradovima. Bor je, s druge strane, zagađen sumpor-dioksidom (SO2).

Ono po čemu se ovaj izveštaj razlikuje od onih koji su objavljivani prethodnih godina jeste poboljšan kvalitet merenja, koji sada podrazumeva to da stanice daju veću količinu validnih podataka u odnosu na ranije. Ove godine procenat upotrebljivih podataka iznosi 85%.

Ocena kvaliteta vazduha u 2019.

U zoni Srbija, osim u gradovima Valjevo, Kraljevo, Zaječar i Požarevac, kvalitet vazduha je bio I kategorije tj. čist ili neznatno zagađen vazduh.

U zoni Vojvodina osim u gradovima Subotici i Beočin vazduh je bio I kategorije tj. čist ili neznatno zagađen vazduh.

U aglomeracijama Beograd, Niš, Smederevo i Kosjerić vazduh je bio III kategorije, prekomerno zagađen vazduh, usled prekoračenja graničnih vrednosti suspendovanih čestica RM10 i RM2.5.

U aglomeraciji Pančevo vazduh je bio III kategorije, prekomerno zagađen vazduh, usled prekoračenja granične vrednosti suspendovanih čestica RM2.5.

U aglomeracijama Novi Sad i Užice vazduh je bio III kategorije, prekomerno zagađen vazduh, usled prekoračenja granične vrednosti suspendovanih čestica RM10.

U aglomeraciji Bor vazduh je bio III kategorije, prekomerno zagađen vazduh, usled prekoračenja granične vrednosti SO2.

Na teritorijama gradova Valjeva, Kraljeva i Subotice vazduh je bio III kategorije, prekomerno zagađen vazduh, usled prekoračenja graničnih vrednosti suspendovanih čestica RM10 i PM2.5, u Požarevcu i Zaječaru zbog prekoračenja granične vrednosti za suspendovane čestice PM10 a u Beočinu zbog prekoračenja granične vrednosti za suspendovane čestice PM2.5.

U Sremskoj Mitrovici je nedostatak merenja suspendovanih čestica u januaru i februaru dao neadekvatnu sliku da je kvalitet vazduha bio prve kategorije.

Izvori zagađenja u Republici Srbiji

Najzagađeniji gradovi - PM čestice

U Valjevu su zabeležena 132 dana sa prekomernim zagađenjem PM10 česticama, što je više od trećine godine.

Ovaj grad u stopu prate Užice i jedna stanica u Smederevu (Carina), gde je svaki treći dan izmereno prekomerno zagađenje.

Najveća koncentracija PM10 čestica u toku jednog dana zabeležena je u Zaječaru - više od četiri puta iznad dozvoljene.

PM2.5 najviše je bilo u Valjevu, Nišu i Kraljevu.

Kada je reč o prestonici, ovde je najlošiji vazduh bio na Novom Beogradu, gde je skoro svaki drugi dan bio prekomerno zagađen.

Promene u odnosu na 2018. godinu

U odnosu na izveštaj iz 2018. godine postoje određene razlike. Bor, Niš i Novi Sad su u 2019. svrstani u red onih sa najgorim vazduhom, iako su u 2018, bar zvanično, imali čist vazduh.

Bor - 13 puta bio opasan po zdravlje

Tokom 2019. godine pojava koncentracija sumpor-dioksida opasnih po zdravlje ljudi je zabeležena na stanici Bor_Gradski park 13 puta. Od uspostavanja automatskog monitoringa kvaliteta vazduha, samo je sumpor-dioksid u Boru imao konstantnu pojavu koncentracija opasnih po zdravlje ljudi.

Ovo znači da je 13 puta SO2 ili azot-dioksid (NO2) na jednom mestu bio duže od tri sata u količinama iznad dozvoljenih (500 mikrograma po satu).

U aglomeraciji Bor, po podacima iz perioda 2010 - 2019. godina uočava se zabrinjavajuće stanje do puštanja u rad nove topionice krajem 2015. godine. Od tada su višestruko ređe pojave ovih koncentracija, ali povećanje u 2019. ukazuje na obavezu daljeg sprovođenja mera na smanjenju aerozagađenja u ovoj aglomeraciji

Zaključak

Obrađeni rezultati merenja iz državne i lokalnih mreža stanica za kvalitet vazduha ukazuju da su postojala prekoračenja granične i tolerantnih vrednosti što je uticalo na zvaničnu ocenu stanja kvaliteta vazduha u 2019. godini, koja glasi:

• U zoni Srbija vazduh je bio čist ili neznatno zagađen, osim područja grada

Valjeva, Kraljeva, Zaječara i Požarevca gde je bio prekomerno zagađen;

• U zoni Vojvodina vazduh je bio čist ili neznatno zagađen, osim područja grada

Subotice i Beočin gde je bio prekomerno zagađen;

• U aglomeracijama Beograd, Niš, Novi Sad, Bor, Pančevo, Smederevo, Kosjerić i Užice vazduh je bio prekomerno zagađen.

Bonus video:

(Espreso.co.rs)