OVAJ SRBIN SE BORIO ZA NEZAVISNU CRNU GORU, bio je DRAŽIN SAVEZNIK, a ubio ga je TITO!

Krsto Zrnov Popović čuveni je srpski junak i proslavljeni ratnik, koga su 1947. godine ubili komunisti.

Bio je jedan od najvećih vođa Božićne pobune 1919. godine, koju su protiv dinastije Karađorđević podigli zelenaši, pristalice svrgnutog kralja Nikole i dinastije Petrović Njegoš.

Rođen je 14. septembra 1881. godine u selu Lipa u Cucama, od oca Todora (oficira crnogorske vojske) i majke Ćetne (rođene Krivokapić). Poslije završene osnovne škole, iz rodnog mjesta odlazi na Cetinje u Oficirsku školu. Godine 1905. se ženi, Marijom, kćerkom Jovana Radojevića, sa kojom je imao pet kćeri i dva sina.

Božićna pobuna

Aktivno je radio na poništenju odluke Podgoričke skupštine, zalažući se za ravnopravno ujedinjenje, s tim da o obliku vladavine odluči skupština svih Jugoslovena.

Uputio je i proglas stranim trupama i izvršnom narodnom odboru, no taj pokušaj bio je bez uspeha. Uporedo sa mirnim pregovorima, kao jedan od vođa, pripremao je i ustanak. Generala Vanela komandanta Savezničkih okupacionih trupa, izvestio je da "su u ratnom sukobu".

Ustanici su 5. na 6. januar 1919. godine noću napali Cetinje. Tada dolazi do vatrenog obračuna, a ustanici ne uspevaju da uđu u grad. Uz posredovanje generala Vanela stanje se normalizuje.

Deo pobunjenika se vratilo kući, dok je deo pobegao u mesta koja su kontrolisali Italijani. Krsto se najpre sklonio u Kotor, a odatle je otišao u Italiju. Iz Italije je nekoliko puta upadao u Crnu Goru, a jedan od upada je bio između Bara i Ulcinja, kada je predvodio 69 oficira iz Gaete.

Jedno vreme bio je čak i načelnik štaba Crnogorske vojske u Italiji. U decembru mesecu 1919. godine u "Glasu crnogoraca" istakao je važnost Crne Gore za Srbe napisavši da je: "Crna Gora ona zemlja đe se čuvala i sačuvala iskra slobode Srbinove“.

U Italiji je u vojsci izbjegličke vlade Crne Gore dobio čin komandira, a kasnije i brigadira. Italijanske vlasti su ga hapsile zbog suprotstavljanja rasturanju crnogorske vojske poslije potpisivanja Rapalskog ugovora. Odbio je da se vrati u Kraljevinu SHS.

Izbeglištvo

Početkom 1922. godine odlazi u Argentinu zajedno sa Vaskom Marojevićem, Živkom Nikčevićem, Milom Matanovićem i drugima. U Argentini ih je dočekao crnogorski počasni konzul Žerve Kazo. Krsto u Argentini ostaje do kraja 1929. godine. Marko Vučeraković mu kao saborcu obezbjeđuje garanciju za boravak u Belgiji. Po dolasku u Belgiju, pridružuje mu se supruga Marija i deca Savica, Bosiljka, Nikola i Radovan.

Iz Belgije je 1929. godine uputio molbu kralju Aleksandru Karađorđeviću da ga oslobodi odgovornosti za bratoubilačke sukobe u Crnoj Gori od decembra 1918. do smrti kralja Nikole, i u pismu mu iskazao vernost.

U Belgiji mu je 18. oktobra 1929. vlada provincije Lijež, odnosno policija za strance, izdala pasoš. U ličnim podacima unetim u pasoš, Krsto Zrnov Popović nacionalno se izjasnio kao Srbin da bi mu trenutna srpska dinastija dozvolila da se vrati u rodnu Crnu Goru.

Do 1934. godine živeli su u Belgiji, pripremajući se za povratak u domovinu. Iskoristio je smrt kralja Nikole koja ga je zvanično razrešila obaveze poštovanja date zakletve, te je zbog toga i napisao pismu kralju Aleksandru Karađorđeviću.

Procedura povratka je bila pisanje molbe za povratak i u kojoj je napisao: "... da je prilikom sukoba dve struje u Crnoj Gori 1918. godine ostao veran svetinji zakletve položene Vrhovnom Komandantu Njegovom veličanstvu Kralju Nikoli i stupio u borbu protiv onih elemenata, koje je moj Vrhovni Komandant označio kao neprijatelje Crne Gore...".

U istoj iskorištava priliku da se vrati u Crnu Goru (jer ga drugačije ne bi puštili da se vrati) i u molbi iskazuje punu lojalnost kralju Aleksandru. Povratak mu je bio odobren i nastanio se u Nikšiću.

Pošto se vratio u Jugoslaviju, dobio je oficirsku penziju i živio kao penzioner do početka Drugog svetskog rata.

Drugi svetski rat

Na samom početku Drugog svetskog rata osnovao je svoje zelenaške formacije, neku vrstu milicije u italijanskoj službi i stupio u borbu protiv crnogorskih komunista. Obeležje ove formacije bila je crveno-plavo-bela boja.

Pripadao je grupi crnogorskih federalista koja se protivila oduzimanju teritorija Crnoj Gori i Boki i teritorija pripojenih Velikoj Albaniji. Krstova grupa odbija italijansku rezoluciju o proglašenju suverene Crne Gore. Njihova politička platforma nije isključivala jugoslovensku državu u kojoj bi Crna Gora bila federalna jedinica. Osim Krsta u ovoj grupi su bili i Petar Plamenac, dr Novica Radović i drugi. Grupa je bila distancirana od grupacije oko Sekule Drljevića koja je negirala bilo kakvu jugoslovensku državu.

Krsto Popović priželjkivao je stvaranje Crnogorske vojske pomoću Italijana. U martu mesecu 1942. godine, Pircio Biroli uspeva da napravi koaliciju između četnika i zelenaša. Pod patronatom okupatora Crna Gora podeljenja je na tri sektora od kojih je jedan pripao zelenašima.

Po povlačenju partizana za Bosnu, četnici su napali zelenaše i to je označilo kraj koalicije. Italijani su u ovom sukobu u zaštitu uzeli zelenaše.

Krsto Popović potpomognut Nemcima, ratovao je protiv partizana. Postavio im je zahtev da napuste Čevo i Cuce ili će u protivnom da stupi u borbu sa njima u čemu će mu se na ruci naći Nemci.

Ipak, Lovćenska brigada kojom je komandovao Krsto Popović biva zahvaćena rasulom usled napada partizana. Nemci su je rasformirali u novembru 1943. godine, a Krstu razoružali.

Iako su ga partizani više puta pozivali da im se priključi, a i njegova dva sina Radovan i Nikola bili su u partizanima, Krsta je to odbijao. Njegovi sinovi bili su borci od 1941. godine, a Nikola je čak bio proglašen i narodnim herojem.

Smrt

Krsto Popović ni po koju cenu nije odustajao od svog nauma, pa je u avgustu 1944. godine pokušao da stvori vojsku, no ta akcija stala je bezuspešna. Posle tog neuspeha beži u šumu, gde se skrivao sve do 13. marta 1947. godine.

Ubijen je u svojoj 66. godini, od strane pripadnika OZN-e. Zaseda u koju je upao bila je organizovana na Bojanjem brdu između Grahova i Nudola. U okršaju gine Rako Mugoša, dok Veljko Milatović i Šaro Brajović ostaju živi. Na sahrani Raka Mugoše, njegova majka oplakuje jednako obojicu - i kori sina što je krenuo na njega jer „Nije Krsto zec iz gore / Nego vitez Crne Gore“.

Bonus video:

(Espreso.co.rs)