OD GLAVE BIZONA DO DEVOJAČKE SOBE: Lazareva pećina krije VELIKE TAJNE, njena priča nikog ne ostavlja ravnodušnim

Prema legendi koja živi u borskom selu Zlotu, Lazareva pećina, ime je dobila po knezu Lazaru. Posle Kosovskog boja, ostaci srpske vojske, bežeći pred Turcima, sklonili su se u pećinu. Tu su živeli neko vreme i hranili se, o čemu svedoče kosti domaćih životinja, koji su nalaženi svuda po pećini. U tursko vreme, pećina je bila zazidana, da se ne bi mogli sklanjati hajduci i zbegovi.

Druga legenda kaže da je pećina dobila ime po imenu hajduka Lazara koji se u njoj krio od Turaka.

Ona spada u red rečnih-izvorskih pećina, a ujedno je i najduža pećina u Srbiji. Sastoji se od dva horizonta pećinskih kanala: suvih – fosilnih i rečnih – aktivnih. Prva grupa kanala je pristupačna i relativno prohodna, dok su kanali mlađe evolutivne faze ispunjeni vodom – stalno ili periodično. Lazarevu pećinu izgradile su vode alogenih reka, kao i vode koje padaju direktno na deo Dubašničke površi, koji pripada slivu pećine.

Na samom ulasku u pećinu otvara se jedan posve drugačiji svet. Mrak memljiv zrak, svežina... Na mnogo mesta unutar pećine vise uspavani slepi miševi, koji su njeni jedini stanovnici.

Temperatura u pećine kreće se između 8 i 12 stepeni u zavisnosti od toga na kom mestu se nalazite.

Prijemna dvorana Lazareve pećine, pripada grupi Zlotskih pećina koju čine više od 200 speleolitskih objekata. Pećina je nastala radom podzemne reke koja još uvek protiče kroz pojedine delove.

Pećina je jako bogata pećinskim ukrasima: stalaktitima, stalagmitima, bigrenim i kalacitnim kadicama.

Stalaktite koji se nalaze unutar prijemne dvorane, naši speleolozi nazivaju "Pećinske sveće". Tu je i primerak "Pećinske zavese ili draperije".

Kameni slapovi sastavljeni su od bigrenih i kalcitnih stepenica i kadic, koje budu ispunjene vodom kada su obilne kiše i kada se naglo otapa sneg.

Zanimljiva legenda vezuje se i za tzv. devojačku sobu:

U "Devojačkoj sobi" Srbi su krili tek stasale devojke od turskog zuluma. Ulaz u "Devojačku sobu" nalazi se iznad "Kamenih slapova" i on je veoma uzak, taman toliko da kroz njega može da se provuče jedna osoba. Devojke bi se u nju sakrivale od Turaka, a sa unutrašnje strane bio bi postavljen stražar da čuva devojke. Ukoliko se desi da kroz prolaz proviri glava turskog vojnika bio je spreman da reaguje tako što bi mu odsekao glavu i zaštitio devojke gore. Grupno nisu mogli da ih napadnu zbog uskog prolaza, a nisu mogli odatle da ih isteraju ni dimom, zato što u tavanici postoji veliki deo procepa i pukotina kroz koje bi dim izlazio. Kroz iste te procepe ulazi i voda koja puni "Kamene slapove".

Fontana želja, još jedan je od primeraka pećinskog nakita. Sastavljena je od bigrenih kadica. Postoji verovanje da ukoliko zamislite želju i bacite novčić u nju, ona će i da vam se ostvari.

Kao što smo već ranije napomenuli unutar pećine nastanjuju se i slepi miševi. Jesen je vreme kada se vraćaju nazad u pećinu, u njoj se odvija njihova reprodukcija i u tom periodu broj nastanjenih u pećini skoči na 10.000.

Pored živih životinja, u zidovima pećine ostale su ugrađene kosti preminulih životinja: pećinskog medveda, pećinskog lava i pećinske hijene, koje potiču iz kamenog doba. Pretpostavlja se da je kosti donela voda.

Za najlepšu dvoranu "Lazareve pećine" proglašena je "Koncertna dvorana". Započinje scenskom zavesom, draperijom, a potom je vidljiv i tzv. "Dirigent", a oko njega nalazi se orkestar.

Na stropovima nalaze se lože, najveća od njih naziva se "Carskom ložom".

U ovoj dvorani nalazi se i tajna pećine. Nimfa. Leđni torzo nage žene.

Koncertna dvorana završava se velikim krečnjačkim blokom koji nosi naziv "Glava bizona" i simbol je "Lazareve pećine".

Odmah iza nalazi se dvorana u koju su smešteni slepi miševi. Ona nije otvorena za posetioce, kako ne bi uznemiravali slepe miševe. Inače, slepi miševi jedini su sisari koji lete, žive u kolonijama, hrane se i love isključivo noću. Vrste nastanjene u Lazarevoj pećini jedu insekte. Od tridesetjedne evropske vrste u Lazarevom kanjonu stanuje dvadesetpet vrsta, a u pećini sedamnaest.

Ispod Devojačkog mosta, koga nazivaju još i Mostom uzdaha, nalazi se vrelo Lazareve reke. Dubina vode je 3-4 metra, a varira u zavisnosti od nivoa u samom vrelu. Iznad mosta, nalazi se jedno od "najvećih čuda" pećine - "Luster".

Lazareva pećina nalazi se na levoj obali Lazareve reke, na nadmorskoj visini od 291 m. Prve arheološke podatke o pećini dao je Feliks Hofman 1882. godine, a sedam godina kasnije i Jovan Cvijić. Od 1953. godine turističkim uređenjem pećine bavio se Radenko Lazarević.

Dužina Lazareve pećine prema najnovijim istraživanjima iznosi 16.041 metar.

Tekst je objavljen u sklopu projekta koji je sufinansiran iz budžeta Grada Bora. Stavovi izneti u podržanom medijskom projektu nužno ne izražavaju stavove organa koji je dodelio sredstva.

Bonus video:

(Espreso.co.rs)