OVI SLAVNI SRBI SU BILI GEJEVI: Tu su jedan ČUVENI NAUČNIK, GENERAL i čovek koji je na najvrednijoj NOVČANICI

Neki čuveni Srbi bili su homoseksualci. Bilo je među njima i predsednika vlada, i generala, naučnika, i intelektualaca, podseća jedan od naših najpoznatijih istoričara.

Velika prašina se podigla oko gej parade, ili Parade ponosa, kako to vole da nazivaju. Protivnici ove alternativne manifestacije ističu kako je homoseksualizam nešto strano i tuđe „biću“ srpskog naroda. Poznata je činjenica da u svim ženomrzačkim ratničkim i patrijarhalnim društvima ima nešto duboko homoseksualno. Gej istorija u Srbiji i na Balkanu prilično je bogata. I Stari Grci su bili balkanski narod. Kod njih je najveća i najuzvišenija ljubav bila Eros Afrodite Uranije, što označava ljubav prema mladićima, odnosno zrelim adolescentima „kojima počinje da raste brada“. Nasuprot njoj nalazio se Eros Afrodite Pandemos, tipičan za obične ljude, koji podjednako vole i žene i mladiće.

Tabanska „sveta četa“ bila je sastavljena od ljubavnih parova, za koje je najveća sramota bila da se obrukaju pred ljubavnikom. Jedva ih je pobedila makedonska vojska.

Inače su Grci žene smatrali nerazumnim, opterećenim seksom i moralno defektnim. Demosten je pisao: „Za uživanje imamo hetere, za dnevne potrebe – naložnice, a supruge da nam rađaju decu i staraju se o vođenju domaćinstva“.

Ovakvo gledište zadržalo se i u stihovima kao što su „ćud je ženska smiješna rabota“ ili poslovicama kao „duga kosa – kratka pamet“. O moralnoj defektnosti svedoče mnoge trivijalne izreke o ženskoj pokvarenosti, kao i crno-bela podela žena na svetice (majke) i kurve (manje-više sve ostale).

Ne moramo da idemo do Starih Grka. Podsetimo se dirljive muško-muške nežnosti koju ispoljavaju junaci naših narodnih pesama, u kojima junaci povazdan ruke šire i u bijelo se lice ljube. Naši preci su vekovima živeli u Osmanskom carstvu, u kome je homoseksualizam bio u najmanju ruku tolerisan, pogotovo u vojničkoj sredini (setimo se groznog opisa silovanja dečaka u Andrićevoj pripoveci Mustafa Madžar). Moguće je da su Srbi u to vreme povezali homoseksualizam s tuđinskom kulturom. Slično kao u engleskom, u kome reč gej potiče od reči koja znači veseljak i razuzdan i raskalašan; u srpskom je turcizam bećar danas oznaka za veseljaka i ženskaroša, a izgleda da je imala i ono drugo značenje.

U nekim krajevima održao se kult muške lepote i prezir prema ženama sasvim nalik na starogrčke uzore. To se posebno vidi u najpatrijarhalnijim krajevima kao što je Crna Gora, s onim isuviše nakićenim i strukiranim muškim nošnjama. Zašto se u baš tim patrijarhalnim krajevima muškarci toliko ljube i dodiruju? Naravno, u patrijarhalnoj kulturi je homoseksualizam duboko potiskivan. Zato je verovatno na površinu otvoreno izbijala mizoginija, mržnja prema ženama. U takvim kulturama postoje negativni izrazi za žene kao što su „popišulja“ i „ženetina“, a jedino se poštuju muškobanjaste žene, o čemu svedoči izraz „momčina od đevojke“.

Homoseksualizam među Srbima nije uvek bio tako prikriven i prerušen. U 19. veku su u Beogradu postojale javne kuće s „orijentalnim merakom“, pod čime su se verovatno podrazumevali dečaci. Moderna vremena su donela i moderne homoseksualce. Prvi srpski reporter-istraživač Pera Todorović bio je po svojoj prilici ujedno i prvi srpski narkoman, a optuživan je da je bio i homoseksualac. Bio je i vrlo uglednih i društveno uspešnih homoseksualaca. Kralj Petar Prvi se žalio do boga što mu „Mika Alas pečati sina Đorđa odastrag“. Sada je jasno zašto se ovaj veliki srpski matematičar opredelio za alternativni život među alasima, pristanišnim radnicima i ostalim marginalcima Savamale.

Možda je ova romansa uticala i na to što je Đorđe Karađorđević morao da se odrekne prestola. A i njegovo ubistvo sluge koga je izbezumljen ubio udarivši ga između nogu liči na ljubavnički gnev. Na našoj najvećoj novčanici se nalazi lik dobrog prijatelja Mike Alasa, Slobodana Jovanovića, za koga se nikada nije čulo da je imao neku vezu sa ženama.

Nisu svi srpski gejevi bili miroljubivi naučnici. Najmoćniji gej u našoj istoriji bio je general Petar Živković, vođa Bele ruke koji je bio predsednik prvih vlada za vreme šestojanuarske diktature. Inače, homoseksualizam je bio najstrože kažnjavan u Kraljevskoj vojsci. Kao što to biva, taj zakon nije važio za ovog generala, desnu ruku kralja Aleksandra. Živković je bio veliki intrigant i veoma opasan čovek.

Stasiti gardista morao je da odsluži svoj rok kod generala, čije su ime zajedno s ružnom reči za muške homoseksualce rado izvikivali studenti na demonstracijama.

Kralj Aleksandar Karađorđević nije bio gej, mada su strogo kažnjavani ljudi koji su širili takve glasine. Verovatno je režim bio preosetljiv zbog kraljevića Đorđa.

Četnici su streljali nekoliko homoseksualaca u skladu s pravilima kraljevske vojske i s patrijarhalnom tradicijom. Partizani su bili puritanci i kada su žene u pitanju, a kamoli homoseksualci. Slovenački partizani su bili nešto otvoreniji prema homoseksualizmu, o čemu svedoči Vitomil Zupan.

U međunarodnom komunističkom pokretu situacija je bila drugačija. Grupa studenata s Kembridža (Filbi, Blant, Maklin, Bardžes) bila je povezana komunističkim idealima i homoseksualnom ljubavi. U jugoslovenskom komunizmu su se homoseksualci povukli u još dublju ilegalu. Osamdesetih godina je jedan istaknuti beogradski intelektualac pomenuo prava homoseksualaca na jednom partijskom skupu, ali se kasnije povukao.

Demokratizacija je postepeno otvarala prostor za seksualni pluralizam.

Najveći deo srpskog društva i dalje ostaje homofobičan. U psihologiji nije nepoznata pojava da naročito mrzimo ono što prepoznajemo u nama samima, ono u nama samima čega se gadimo i šta preziremo. Ako imamo u vidu činjenicu da u patrijarhalnim kulturama u stvari ne vole žene, onda ta mržnja prema homoseksualcima dobija i neke druge dimenzije. U svakom slučaju, srpski homoseksualci imaju zanimljive istorijske prethodnike.

Bonus video

Glossy lično Maja Berović: Treba verovati ženi koja pije

(Espreso.co.rs/ Gayecho)