OVO JE POSLEDNJA PRESTONICA NEMANJIĆA: Ovaj grad je bio naš, ali su ga Albanci spalili i danas je njihov

Samo pet kilometara zapadno od Uroševca, na obroncima Šar planine, na najvišoj koti u kanjonu Nerodimke, sve doskora nalazili su se ostaci srpskog srednjovekovnog grada Nerodimlja – nekadašnjeg sedišta istoimene župe i prestonica Nemanjića.

Naime, već u ranom srednjem veku na tom mestu postojala su naselja Gornje i Donje Nerodimlje u kom su stolovali Nemanjići počevši od kralja Milutina.

Na brdu koje ih razdvaja u drugoj polovini XIII veka sagrađen je veliki dobro utvrđeni grad, a nešto kasnije i dvorac u kome je dugo vremena stolovao kralj Milutin, koji je u Nerodimlju 1321. godine i umro.

Grad se pominje i kao Porodim ili Porodimlje. U njemu je jedno vreme boravio kralj Stefan Dečanski. Istoričari takođe beleže da je u dvoru u Nerodimlju 1371. godine okončao život i car Uroš, poslednji veliki Nemanjić, koji se na čelu srpske države nalazio od 1355. godine.

Baš u Nerodimlju se 1331. godine dogodio žestok sukob između Stefana Dečanskog i njegovog sina Dušana, koji je od tada postao kralj, a 1346. proglašen za cara tada velike i moćne Srbije.

Porodični sukob, kako su utvrdili istoričari, završio se neslavno za oca Stefana, koji je bekstvom u obližnji utvrđeni grad Petrič pokušao da se izbavi nevolje, ali ga je tu Dušan sa svojom pratnjom sustigao, a onda je uz jako obezbeđenje sproveden u Zvečan, na istoimenom brdu kod Kosovske Mitrovice, gde je zatočen.

Od XIV do XV veka na prostorima tadašnje prestonice Nemanjića, podignuto je nekoliko crkava i manastira. Tako su u Gornjem Nerodimlju sagrađeni manastir i crkva Svetih Arhanđela, manastir posvećen Svetom Urošu, a u Donjem Nerodimlju crkva Svetog Stefana i crkve Svetog Nikole i Svete Bogorodice.

U porti manastira Svetih Arhanđela sve doskora vegetirao je stoletni bor, koji je, po narodnom predanju ljudi ovog kraja, zasadio svojom rukom car Dušan 1336. Bor je posečen, ali srpski inat jači je od svakog neprijateljskog zla. Nasred hrama nikla su neka nova stabla borova i nastavila da se izvijaju put neba.

Neobuzdana šiptarska vojska sravnila je sa zemljom sve što je podsećalo na srpsku srednjovekovnu državu i Nemanjiće.

Nisu ih uništili ni zub vremena, ni veliki ratovi. Ostaci kraljevskih zdanja i zidine srednjovekovnog utvrđenog grada uništeni su u vreme poslednjih velikih sukoba na Kosovu i Metohiji.

U junu, devedeset devete, u pogromu potpuno je zatrto 300 srpskih domaćinstava. Oko 2.000 ljudi prognano je tada sa korena bora cara Dušana. Ovde više nema srpske slave. Sveće. Nema grobova ni hramova. Nikog. Samo Albanci.

Do temelja je razoren manastir Svetog cara Uroša iz XIV veka, koji je bio poznat po tome što je u njemu boravio i umro car Uroš, koji je decembra 1371. godine tu i sahranjen. Po narodnom predanju, manastirsku crkvu Uspenija presvete Bogorodice podigla je nad sinovljevim grobom carica Jelena, majka Uroševa.

Tokom XVI i XVII veka srpske crkve i manastiri na Kosovu i Metohiji često su bili na udaru pljačkaša i vandala svake vrste, jer se u manastirskim riznicama čuvalo kulturno blago koje su stvarali naraštaji Srba tokom mnogih decenija.

U Nerodimlju je donedavno o srpskom trajanju svedočila i mermerna ploča na prvoj osnovnoj školi na Kosovu i Metohiji. Škola je podignuta davne 1863. godine. Ploče i zapisa na školi više nema. U nju je useljena jedna albanska porodica sa sitnom decom. I danas to smatraju njihovim.

Bonus video:

KRSTOVDAN U RUSIJI! Pogledajte kako monasi Optinske pustinje za tili čas naprave ogroman krst od leda!

(Espreso.co.rs/opanak.net)