Kako međunarodne izložbe menjaju gradove sveta

Međunarodne izložbe već 170 godina transformišu gradove širom sveta, donoseći unapređenja infrastrukture, povećanje turističkog prometa, otvaranje novih radnih mesta i jačanje međunarodne pozicije zemlje domaćina. Svetske i specijalizovane izložbe organizovane pod okriljem Međunarodnog biroa za izložbe nisu bile samo prilike za prikazivanje inovacija, već su često označavale ključne tačke u razvoju gradova koji su ih ugostili.

Jedan od najranijih primera ove transformativne moći je Pariz, gde je Ajfelov toranj, sagrađen za EXPO 1889, postao simbol grada i cele Francuske. Iako je prvobitno viđen kao privremena konstrukcija, danas je nezaobilazna turistička atrakcija koja donosi značajne prihode, učvršćujući status Pariza kao svetske prestonice kulture i umetnosti.

Svetska izložba u Čikagu 1893. godine transformisala je grad kroz spektakularne građevine i dugoročne urbanističke projekte. Institucije poput Muzeja nauke i industrije i Instituta umetnosti, proistekle iz ove izložbe i dalje oblikuju kulturni život grada. Takođe, ova manifestacija značajno je doprinela razvoju američke arhitektonske škole i inspirisala urbanističke projekte u narednim decenijama.

Izložba „Century 21“ održana u Sijetlu 1962. godine pokrenula je tehnološki procvat. „Svemirska igla“, futuristički toranj izgrađen za ovu priliku, postao je simbol grada i njegovi tehnoloških ambicija. Danas privlači milione turista, igrajući ključnu ulogu u ekonomskom i kulturnom životu Sijetla. EXPO 2010. u Šangaju označio je prelomni trenutak u kineskoj urbanoj i ekonomskoj transformaciji. Kineski paviljon, danas najveći muzej umetnosti u Aziji, simbolizuje kulturnu moć i kreativnost Kine. Ova izložba učvrstila je Šangaj kao globalni centar i postavila temelje za buduće projekte u oblasti arhitekture, kulture i infrastrukture.

Specijalizovana izložba održana u Astani 2017. godine donela je gradu niz značajnih infrastrukturnih projekata. Grad je postao bogatiji za spektakularan muzej, međunarodni finansijski centar, najveći naučno-tehnološki park u regionu i IT univerzitet, dok je više od 50.000 ljudi pronašlo dom u novoizgrađenim naseljima. Astana je, godinu dana nakon svoje Specijalizovane izložbe, ušla među deset najposećenijih turističkih destinacija. Istovremeno, direktne strane investicije premašile su sedam milijardi dolara.

Deceniju nakon Astane, Beograd će postati domaćin Specijalizovane izložbe, prve takve na prostoru Zapadnog Balkana i jedine u poslednjih 10 godina. Poput Astane, Beograd predstavlja region koji do sada nije bio domaćin događaja ovakvog obima i međunarodnog značaja. Nije iznenađenje što se očekuje da broj posetilaca tokom trajanja EXPO premaši 4 miliona.

Zaostavština Specijalizovane izložbe u Beogradu obuhvataće niz značajnih objekata i infrastrukturnih projekata: novi Beogradski sajam, Muzej EXPO 2027 Beograd, Auditorijum, Međunarodni forum igre, Centar za inovacije i kreativnost, Nacionalni centar za promociju sporta i fizičke aktivnosti, Centar za eksperimentisanje u muzici, nove škole i predškolske ustanove, rezidencijalni deo i hotel, maloprodajne prostore, kao i nova igrališta i javne površine. Ova modernizacija ne samo da će unaprediti gradsku infrastrukturu, već će i pozicionirati Beograd i Srbiju kao ozbiljne kandidate za organizaciju mnogih prestižnih svetskih događaja u budućnosti.

(Espreso/Promo)