MOŽE SE PRENETI MESOM: Kroz razgovor sa stručnjakom okrivamo koliko je AFRIČKA KUGA opasna po ZDRAVLJE LJUDI

Afrička kuga svinja potvrđena je na ukupno 1.154 gazdinstva na teritoriji 32 opštine u Srbiji.

Ministarstvo poljoprivrede navodi da se od 28. jula afrička kuga svinja pojavila na oko 150 farmi, kao i da su slučajevi potvrđeni u Vojvodini, Beogradu, centralnoj i istočnoj Srbiji. Eutanazirano je oko 18.000 svinja.

Kako prenosi RTS, afrička kuga svinja pojavila se u maju u Mrčajevcima, u okolini Čačka, a već duže vreme je ima u delovima istočne i jugoistočne Srbije. Reč je o zarazi koja pogađa domaće i divlje svinje.

Područja koje pogodi afrička kuga svinja trpe ozbiljne finansijske gubitke zbog uginuća životinja, kao i ograničenja izvoza mesa i životinja.

Prva epidemija afričke kuge svinja u Srbiji kod domaćih svinja pojavila se januara 2021. godine u opštini Aleksinac.

U pitanju je virusna bolest koja pogađa divlje i domaće svinje, a s obzirom na to da nema leka jedini način sprečavanja širenja zarazne bolesti jeste ubijanje zaraženih svinja.

- Afrička kuga svinja je neizlečivo virusno oboljenje svinja izazvano DNK arbovirusom, jedinim članom porodice virusa koja se zove AK Sarviridae, veoma otpornog na spoljašnju sredinu. Otkrivena je prvi put u Keniji 1909. godine ,nakon uvoza domaćih svinja iz Evrope, a prenosi se u ciklusima krpelj - svinja. Kod nas, uglavnom, indirektnim prenosom pomoću krpelja. Verovatno u širenju bolesti određenu ulogu imaju divlje svinje. Razlikujemo tri ciklusa prenosa bolesti: silvatički ciklus (odvija se u brlogu zaraženi krpelji spadaju sa bradavičastih svinja), domaći ciklus (nus proizvodi prerade svinja - konfiskati ,kontaminirani predmeti, okolina, transportna sredstva za stoku, odeća i obuća zaposlenih na farmama i objektima gde se drže svinje) i ciklus divljih svinja, navodi veterinar Dragan Vesić za Espreso i dodaje da je period inkubacije dosta širok i iznosi od četiri do devetnaest dana.

Virus se može zadržati i na leševima uginulih i zaklanih životinja, glodarima, kao i insektima.

Prema podacima Svetske zdravstvene organizacije za životinje (OIE), kada se razvije, ova bolest može za nekoliko dana dovesti do uginuća životinje, a smrtnost ide i do 100 odsto.

Domaće svinje koje su inficirane šire velike količine virusa za vreme kliničke bolesti.

- Obolele svinje izlučuju virus preko urina, fecesa, pljuvačke, suza. Često se dešavaju iznenadna uginuća velikog broja svinja bez izraženih kliničkih simptoma. Držaoci svinja uglavnom mogu uočiti povišenu temperaturu kod svinja, eritem po koži i abortuse kod trudnih krmača. Veterinari obdukcijom mogu posumnjati na pojavu zaraze nalazom tačkastih krvarenja po bubrezima, otokom slezine, alveolarnim edemom pluća i još čitavim nizom promena na organima, navodi naš sagovornik.

Kako prepoznati afričku kugu svinja

• Iznenadno uginuće jedne ili više svinja
• Gubitak apetita
• Povišena telesna temperatura
• Krvava stolica
• Pobačaji
• Nesigurnost u hodu
• Otežano disanje
• Kašljanje, povraćanje

Izvor: Uprava za veterinu Ministarstva poljoprivrede Srbije

Šta raditi u slučaju pojave ove neizlečive bolesti?

Glavne mere za sprečavanje zaraze su popis, obeležavanje, zdravstveni nadzor svih svinja na gazdinstvima, dijagnostika domaćih i divljih svinja, kao i mere kontrole, zabrane i ograničenja kretanja i prometa živih svinja, svinjskog mesa, sporednih proizvoda poreklom od svinja sa područja pod ograničenjima.

Kada se radi eutanazija životinja postoje jasno propisana pravila koja se odnose na to gde se sahranjuju i kako se vrši čišćenje i dezinfekcija zaraženog područja.

Važno je napomenuti da eutanaziju i uklanjanje mogu da vrše samo ovlašćena lica.

- Farmeri su dužni da odmah, po konstatovanju uginuća većeg broja svinja, obaveste resornog veterinara. Po dobijanju pozitivnog nalaza, domaćinstvo i objekti se izoluju, vrši se eutanazija preostalih svinja i neškodljivo uklanjanje leševa, kao i kompletna čišćenje i dezinfekcija domaćinstva po jasno zakonski definisanoj proceduri, objašnjava veterinar Vesić za Espreso.

Ministarstvo poljoprivrede objavilo je i video sa uputstvima šta raditi u slučaju pojave AKS.

Šta treba da rade farmeri?

• postavite dezobarijere na ulazu i izlazu u objekat gde se drže svinje sa dvoprocentnim rastvorom žive sode;
• obavezno prijavite sve bolesne ili uginule domaće ili divlje svinje nadležnom veterinaru;
• ne hranite svinje pomijama;
• izbegavate pašno držanje svinja;
• sprečite direktan kontakt sa divljim svinjama;
• osobe koje su bile u kontaktu sa divljim svinjama moraju dobro oprati i dezinfikovati odeću i obuću.

Izvor: Ministarstvo poljoprivrede Vlade Srbije

Ima li opasnosti po ljude?

AKS predstavlja ozbiljnu pretnju za sisteme proizvodnje svinja.

Osim što ugrožava sigurnost hrane i dovodi u opasnost život životinja kod proizvođača svinja i drugih aktera u lancu snabdevanja, ona može imati i velike posledice na međunarodnu trgovinu kao rezultat ograničenja trgovine.

Odgovore na pitanja koja su mnogi pretraživali na internetu ovih dana - da li je afrička kuga svinja opasna po ljude i može li se preneti prerađevinama mesa, potražili smo od našeg sagovornika.

- Ova zarazna bolest se ne prenosi na ljude. Opasnost za ljude koji konzumiraju termički obrađeno svinjsko meso ne postoji u smislu inficiranja virusom. Može se preneti prerađevinama, njihovom konzumacijom. U prerađevinama, u zavisnosti od tehničke obrade, virus može egzistirati 15 dana do više meseci, ističe veterinar Dragan Vesić za Espreso.

Jaka ekonomska bolest

Iako afrička kuga svinja nije pogubna za ljude, definitivno može biti pogubna za ekonomiju. Ukoliko se zaraza ne suzbije što pre, uzgajivači tvrde da bi krajem godine moglo doći i do nestašice mesa u prodaji.

Cena svinjskog mesa bila je 2,3 evra po kilogramu, a sada je oko 3,3 evra po kilogramu.

Aktuelna situacija bi mogla dodatno da podigne cene, ali je to u ovom trenutku teško predvideti.

Jedno je sigurno- cena svinjskog mesa u marketima već je na istorijskom maksimumu, a građani već sada kupuju meso koje je preskupo.

Činjenice o afričkoj kugi svinja

• AKS je veoma opasna zarazna bolest domaćih i divljih svinja koja se ne leči
• Ne postoji vakcina i mogu uginuti sve zaražene svinje bez obzira na kategoriju
• U slučaju pojave zaraze kod samo jedne svinje u gazdinstvu, ubijaju se sve svinje
• Bolest nije zoonoza i ne prenosi se na čoveka, ali je takve prirode da se lako širi
• Ekonomska šteta može biti ogromna

Bonus video:

(Espreso)