Beograd je slobodan! Njegovu slobodu platilo je 20.000 ljudi, a 4.000 je ranjeno (FOTO)

Na današnji dan pre 71 godine Beograd je oslobođen u Drugom svetskom ratu. Nakon višednevnih krvavih i teških borbi, pripadnici Narodnooslobodilačke vojske Jugoslavije, pomognuti svojim sovjetskim saveznicima, oslobodili su 20. oktobra 1944. godine glavni grad Srbije i Jugoslavije. Time su okončali četvorogodišnji period njegove okupacije tokom koga je stradao veliki broj Beograđana, dok je sam grad pretrpeo štetu izuzetno velikog obima. Bitka za oslobođenje Beograda, u kojoj je poginulo 20.000 ljudi, jedna je od najvećih i najznačajnijih bitaka na Balkanu u Drugom svetskom ratu.

Za 11 dana, koliko su borbe trajale, poginulo je 15.000 pripadnika nemačkih okupacionih snaga, dok je blizu 9.000 zarobljeno. Prva armijska grupa NOVJ-a imala je oko 3.000 poginulih i 4.000 ranjenih, a Četvrti korpus Crvene armije izgubio je 960 vojnika i oficira. Dogovor o zajedničkoj ofanzivi sa Rusima postigao je vrhovni komandant NOVJ-a Josip Broz Tito, kada je shvatio da nema ništa od britanskog iskrcavanja na Jadranu i da u zemlju treba da uđe Crvena armija, koja je nezaustavljivo napredovala na svim frontovima.

U tajnosti, bez znanja Britanaca, Tito je u noći između 18. i 19. septembra odleteo u Rumuniju, a zatim i u Moskvu, gde je 21. septembra sklopio dogovor sa Staljinom o zajedničkim operacijama u Jugoslaviji. Oko 80.000 pripadnika jugoslovenske i sovjetske armije vodilo je teške borbe sa oko 55.000 pripadnika nemačke armijske grupe "Šumadija", kojom je komandovao general Hans Felber. Ofanziva za oslobađanje samog grada, koji je iznutra bio miniran, započela je 14. oktobra i do kraja su vođene teške ulične borbe.

Beogradskom operacijom okončana je 1.287 dana duga nemačka okupacija, stvorena velika oslobođena teritorija i onemogućeno povlačenje grupe "E" nemačke armije iz Grčke najkraćim pravcem, što je bilo od velikog značaja za dalje borbe u Jugoslaviji, ali i za južno krilo Crvene armije u daljim operacijama za slom Vermahta.

počiva 961 borac Crvene armije i 2.994 pripadnika NOVJ-a, većina njih (2.092) u zajedničkoj grobnici.