"ZAR I TI SINE, BRUTE?": Veleizdaja koja je promenila tok ISTORIJE

Rođen je 100 godine p.n.e. i važi za jednog od najslavnijih rimskih vojskovođa. Njegovi vojni uspesi ubrajaju osvajanje Galije i Britanije.

Mladost i uspon

Iako je poticao iz ugledne porodice, nije bio preterano bogat. Cezar je započeo svoju potičku karijeru kao oficir. S godinama sticao je moć i poštovanje, te je do 59. godine p.n.e. postao konzul Rimskog carstva, a nakon saveza sa Pompejom i Kasijem stiče još veću političku moć, oformivši prvi Trijumvirat.

Njegova vojna karijera bila je veoma impresivna, a nakon što su mu dodelili da upravlja Galiju (današnja Francuska) započeo je Galski rat, koji je trajao sve do 51 godine p.n.e.

Njegove vojne taktike, koje su uključivale brzu mobilnost su se pokazale veoma uspešne, te su se ovi ratovi završili totalnom pobedom Rimljana, koji su tad zavladali Francuskom, ali i delovima Belgije, Holandije i Švajcarske. Ono što je zanimljivo je da je Cezar svoje napore pokoravanja Galije dokumentovao u spisima nazvanim "Galski ratovi." Pored ratova, ovi spisi su pružili i detaljan uvid u kulturu i način života galskih plemena.

Nakon Krasove smrti, Pompej i Cezar kreću da se razmimoilaze po stavovima, što uzrokuje građanski rat između njih. Dok je Cezar još bio u Galiji, Pompej je zadobio većinsku podršku Senata. Tada je Cezaru prošlo 5 godina koliko je imao da vrši funkiju prokonzola, kada biva pozvan u Rim. Naređeno je da dođe sam i raspusti svoju vojsku. Cezar ovu ponudu odbija, te odlučuje da se suprotstavi senatu. 10. februara 49. sa svojom vojskom prelazi reku Rubikon i izgovara čuvenu rečenicu:

"Alea iacta est!" ("Kocka je bačeka")

Građanski rat i godina diktature

Građanski rat između Cezara i Pompeja trajao je od 49. do 45. godine. Kada su čuli za Cezarov povratak sa vojskom, uplašeni članovi senata su pobegli, dok je Pompej ostao da brani Rim. Konačni poraz Pompeja se vezuje za bitku kod Farsala kad je nemoćni Pompej izgubio od dvostruko manje vojske i pobegao u Egipat. Cezar je pojurio za njim u Egipat, gde je pobedio Ptolomeja XIII i vlast nad Egiptom prepustio Kleopatri.

Nakon povratka iz Egipta, Cezar je uspostavio diktaturu, i, iako nije formalno nosio titulu cara, bio je diktator na neograničeno vreme i stekao ogromnu političku moć. Međutim, njegova slava bila je kratkog veka, ubijen je samo godinu dana kasnije - 15. marta 44 godine p.n.e. u atentatu.

Atentat

Njegove osvajačke ambicije i sukobi sa senatom zbog diktature su bile i zaslužne za njegovu preranu smrt. Za atentat su bili odgovorni članovi senata, među kojima su najodgovorniji bili Kasije Longin i Marko Junije Brut.

Prema verovanju,kada ga Burt ubada nožem izgovara još jednu u nizu rečenica po kojoj je ostao upamćen, a koju je čak i Vilijam Šekspir pozajmio:

"Zar i ti, sine Brute?"

Brut je bio blizak saradnik Julija Cezara i ova izdaja je ostala upamćena kao jedna od najvećih u istoriji. Brut je imao utiska da Cezar ima drugačije ciljeve, i sa željom da spreči raspadanje Rimske republike, odlučuje se na atentat, koji neće imati ishode kojima su se nadali.

Ovaj događaj imao je ogromne posledice na razvoj Rimsku republiku, a niz sukoba i ratova koji su usledili doveli su do uspostavljanja Rimskog carstva. Nakon Cezarovog ubojstva stvoren je drugi trijumvirat između Marka Antonija, Oktavijana i Marka Emilija Lepida. Cezarove atentatori su ubijeni, a nakon toga kreće novi građanski rat za presto. Marko Aurelije i Kleopatra na jednoj strani, Oktavijan na drugoj strani.

Nakon pobede kod Akcija 31. godine p.n.e. Oktavijan (kasnije poznat kao Avgust) postaje samovladar 27. godine p.n.e. i prvi rimski car, događaj koji označavanja kraj perioda Republike i zvanični početak Rimskog carstva.

Bonus video:

(Espreso/T.Š.)