ESPRESO OKO SVETA: Sjaj, GLAMUR i propaganda MUSOLINIJEVOG filmskog studia - upoznajte italijanski HOLIVUD!

Espreso vas ovog četvrtka vodi na glamurozno putovanje u carstvo filmske čarolije, sjajnih lica i intrigantnih priča koje su inspirisane njima. Ne, nije u pitanju američki Holivud!

Ovog puta vam predstavljamo fantastičan svet italijanske kinematografije smešten u svom centru poznatom kao Ćinećita u grandioznom Rimu.

Musolinijeva propaganda

Videvši moć filmske industrije, italijanski diktator,Benito Musolini je odlučio da otvori svoj filmski studio i nazove ga Ćinećita (it. Cinecittà). Musolini je takođe bio strastveni filmofil i ljubitelj zvezda poput američke glumice Anite Pejdž, kojoj je poslao više od 100 laskavih pisama i nekoliko ponuda za veridbu.

Musolini je bio svestan emotivnog učinka koji filmovi imaju na ljude i u tome video priliku da taj faktor iskoristi u svrhu lične propagande i prestiža, te je, nakon što je prethodni studio Cines Roma izgoreo 1935. godine, uvideo potrebu za izgradnjom najvećeg studija u Evropi.

Ćinećita je zauzela 400,000 kvadratnih metara na jugoistoku Rima. Musolini je zvanično otvorio studije 21. aprila 1937. i snimanje počelo punom parom.

Počeci Ćinećite

Postprodukcijske jedinice i setovi su u početku konstruisani i intenzivno korišćeni. Rani filmovi kao što su Scipion Afrikanac (1937) i Gvozdena kruna (1941) su prikazali tehnološki napredak studija i smatrani su osrednjim nacionalističkim ostvarenjima.

Samo šest godina nakon otvaranja studija, Rim je pretrpeo razoran napad koji je uništio deo Ćinećite između 1943. i 1944. godine. Studio je potom pretvoren u kamp za izbeglice gde je bilo smešteno na hiljade migranata.

Krajem rata, došao je kraj i Musolinijevoj diktaturi, pa su tako novi režiseri imali priliku da snimaju filmove o stvarnom životu u Italiji, razvivši novi stil poznat kao italijanski neorealizam.

Italijanski neorealizam karakterišu priče o radničkoj klasi i siromašnima i bave se uglavnom moralnim i ekonomskim posledicama Drugog svetskog rata na psihu i svakodnevni život pojedinca.

Istaknuti filmovi tog doba bili su: ,,Rim otvoren grad" (1945.) i ,,Kradljivci bicikla" (1948.). Filmovi su stekli međunarodnu slavu i postavili Italiju u centar komercijalnog sveta kinematografije.

Procvat italijanskog filma

Međunarodni uspeh je pomogao da se Ćinećita ponovo otvori i privuče visokobudžetne produkcije poput ,,Kvo Vadisa" iz 1951. godine gde se pretpostavlja da su migranti bili u ulogama statista.

U godinama koje su usledile, Italija, tj. Ćinećita je dovela brojne holivudske zvezde kojima je to mesto bilo izuzetno pogodna lokacija za snimanje zbog malog utroška na radnu snagu, veličine Ćinećite i romantičnog efekta Rima.

Neki od najslavnijih filmova bili su: ,,Praznik u Rimu" (1953.); ,,Ben-Hur" (1959.) i ,,Kleopatra" (1963.).

Jedini problem je predstavljao zakon koji je nalagao da sav prihod stečen u Italiji mora da ostane u Italiji. Zato su američki snimatelji bili primorani da sav novac ulože u još filmova.

Zvezde i paparaci

Uz masovnu produkciju obožavanih filmova, rimske ulice su privukle i brojne zvezde poput Elizabet Tejlor, Odri Hepbern, Klint Istvud, Bridžit Bardo, Grejs Keli i time je započet period zvan ,,Holivud na Tibru", filmski period između 1950-ih i 1960-ih godina.

Glamur i spontanost koje su donele primarno američke zvezde polako ali sigurno su počeli da oporavljaju Italiju od uticaja rata. U to vreme je bilo moguće videti zvezde na svakom koraku kako odlaze na snimanja, uživaju u obližnjim kafićima ili razgledaju lepote Rima.

Ipak, ovaj period nije bio tako lak za sve. Mnogi su imali poteškoću da steknu primanja u posle ratnom periodu jer je bilo teško pronaći stabilan posao. Zato su odlučili da uzmu foto aparat i krenu da slikaju turiste.

Ubrzo su, do duše, shvatili da mogu da zarade više novca putem slikanja poznatih ličnosti i tako su nastali paparaci.

Prvi skandal

Jedan od prvih paparaca bio je Tacio Sekijaroli koji se jedne novembarske večeri 1958. zadesio u restoranu Ruđentino gde su okupljala italijanska elita. Ispostavilo se da se Sekijaroli zadesio na pravom mestu u pravo vreme jer je te večeri nastupio opšti skandal!

Žurci visokog društva prisustvala je poznata glumica i zanosna plavuša, Anita Ekberg koja je uživala u zabavi. Pričala je, smejala se, pila, a u jednom trenutku je izula cipele, skinula odeću i krenula da pleše. Tada je Tacio uhvatio savršen trenutak svojim objektivom.

Slika je već narednog dana procurela do svih tabloida proširivši skandal do globalnih razmera. U tom trenutku su Tacio i njegove kolege shvatile da je fotografisanje poznatih ličnosti itekako unosan posao.

Umetnost imitira stvarnost

Pomenuti događaj je inspirisao italijanskog režisera Federika Felinija da stupi u kontakt sa Taciom kako bi mu ispričao o svom zanimanju. Tacio je pristao i godinu dana kasnije nastao je ,,Slatki život"- jedan od najboljih filmova svih vremena.

Film je verno dočarao glamurozan život poznatih zvezda, kao i paparaca koji su ih pratili u stopu. Felini je zasnovao lik glavnog fotografa na Taciju i nazvao ga ,,paparaco", ime koje se koristi i dan danas.

,,Slatki život" je privukao je veliku pažnju jer je simbolično označio raskid sa prethodnim neorealizmom, gde su bile dominantne scene siromaštva i društvene nejednakosti, i zamenio ih hedonizmom i luksuzom karakterističnim za srednje klase tokom ekonomskog procvata 1950-ih.

Premijerno emitovan u Italiji 5. februara 1960. godine, ,,Slatki život" se proslavio kod kritičara i postao komercijalni hit širom sveta, uprkos cenzuri u nekim regionima. Osvojio je Zlatnu palmu na Filmskom festivalu u Kanu 1960. i Oskara za najbolje kostime.

Bonus video:

(Espreso/Ana Klikovac)