CRNOGORCI SE OVOGA DANAS SRAME: Na današnji dan je na Cetinju štampana prva knjiga na srpskom jeziku!

Štamparija Crnojevića ili Cetinjska štamparija je jedna od najstarijih ćiriličkih i slovenskih štamparija, a ujedno i najstarija srpska, odnosno južnoslovenska štamparija, koja je radila od 1493. do 1496. godine na Cetinju, pod upravom jeromonaha Makarija i pod pokroviteljstvom Đurđa Crnojevića, vladara Crne Gore.

Na današnji dan 1494. godine iz ove štamparije izašao je “Oktoih prvoglasnik”, prva štampana knjiga na srpskom jeziku i jedna je od najviše korišćenih bogoslužnih knjiga u Srpskoj pravoslavnoj crkvi.

Oktoih je i sam po sebi remek-delo vredno divljenja. Dimenzija 254×186 mm, na 269 listova (538 strana), štampan je na papiru u dve boje (crna i crvena), u stilu renesanse. Ukrašen je inicijalima i zastavicama, a na naslovnoj strani ima zastavicu sa ukomponovanim grbom Crnojevića i inicijalom “P”.

U predgovoru Oktoiha piše:

- Poveljenijem gospodina Đurđa Crnojevića, ja Hristu rab svještenik Makarije, rukodjelisah sije pri vaseosvještenom mitropolitu kir Vavili.

Štampanje i ukrašavanje Oktoiha prvoglasnika izvelo je sedam monaha pod budnim okom jeromonaha Makarija.

Oktoih je štampan u relativno velikom broju, od čega je do danas sačuvano 105 primeraka. To ukazuje želju izdavača da knjiga bude distribuirana i u okolne krajeve.

O tome koliko je štampanje ovog dela bilo važno govori i ovaj podatak – list “Onogošt” u broju 27. iz 1899. godine donosi pismo iz Zagreba u kome tadašnji premijer Velike Britanije Vilijam Gledston iznosi mišljenje da su Srbi imali štampariju pre Oksforda i drugih sličnih naučnih centara u Evropi. Štamparija Crnojevića zapravo je prva državna štamparija u svetu.

BONUS VIDEO:

(Espreso.co.rs/dnevno.rs)