Srce tame kao zvezda-vodilja u filmovima Mladena Đorđevića

Sutra, u četvrtak, 6. marta, zgodiće se i svetska i nacionalna premijera dugoočekivanog dugometražnog dokumentarnog filma „Sumrak u bečkom haustoru“ Mladena Đorđevića. Očekivanja su, gle čuda, velika, a dobićemo dovoljno, nazovimo to tako, umne i duhovne građe da prekratimo neizdrž do Đorđervićevog novog igranog filma, čija prva klapa bi trebalo da padne u bliskoj budućnosti. U međuvremenu, hajde da se kroz pet hitrih crtica podsetimo onoga što njegove filmove čini osobenim, prepoznatljivim, neponovljivim i, dakle, privlačnim.

Srce tame

U svoja dva dosadašnja filma dugog metra Đorđević se držao i motiva srca tame; konradovski shvaćeno srce tame (a o čemu svedoči i Kopolina znamenita Apokalipsa danas kao dosad najuzbudljivija i najznačajnija ekranizacija te novele, ali i čitave proze Džozefa Konrada) je i poziv i poriv, praćen nužnom srčanošću i odrešitošču, da se zaroni u mrak ljudskih duša i ljudskog postojanja. Đorđević to šeretski čini u dokumentarcu Made in Serbia, tom sočnom, pronicljivom i zabavnom prikazu rudimentarnosti srpske porno-scene, dok se junaci njegove Porno bande (Života i smrti porno bande) drznu da nakon nasilnih reakcija u središtu Beograda spoznaju isti takav mrak među šljivama Srbije u tzv. unutrašnjosti. Dakle, spasa nema, mrak nam je večita senka i neizbežno breme.

Dokufikcija

Oba ta Đorđevićeva filma plene mudrom autorskom igrom na samoj razmeđi igranog i dokumentarnog izraza, te je u tom smislu Đorđević zapravo ovde jedini dosatatni baštinik poetike velikog i i dalje aktivnog Želimira Žilnika. Made in Serbia se tek uz nešto malo filmofilmske i leksičke gimnastike može predočiti i kao igrani film, dok Porno bandu, između ostalog, krasi i ta mahom dokumentaristička strastvena istinoljubivost.

Crni talas

Mnogo je pokušaja bilo i biva na te teme, ali izvorni i kanonski crni talas kao nadahnuće najupečatljivije izgleda upravo u Đorđevićevom sada već kultnom klasiku, filmu Život i smrt porno bande. I ne samo na pukopojavnom nivou tih uticaja. S tim da bi se kao najdirektnije i najevidentnije Đorđevićevo nadahnuće po toj osnovi mogao označiti nepopravljivo potcenjeni i skrajnuti Kokan Rakonjac.

A ima tu povoda i za glasan smeh...

Premda je taj mrkli mrak očigledan, pa i neosporan, dva pomenuta Đorđevićeva filma nude dosta povoda i za smeh od srvca; kako to uostalom ume da biva u iskrenim i duboko proživljenim pričima čiji autori uspeju da filmskim jezikom da predoče punoću života čak i u radikalnim neuslovima i nimalo prijatnim životnim okolnostima ( a o čemu govore oba filma), jer narečena punoća uvek mora da bude kadra da u sebi sjedini i nepatvoren tragizam i zaraznu duhovitost, naravno, u ovoj ili onoj međusobnoj razmeri. S tim u vezi, ni ne čudi da duhovitost svako malo isplivava na površinu i uprkos čemeru koji prikazaju i o kome hrabro govori Porno banda.

Ne samo pouzdani i voljeni „izvođači glumačkih radova“

Ako po ovom pitanju apstrahujemo Made in Serbia kao ipak (dominatno) dokumentarni rad, za svaku je pohvala hrabrost koja je pokazana u odabiru glumaca za Život i smrt porno bande, a to je bio Đorđševićev celovečernji prvenac; ovaj film u značajnoj meri određuju i izvrsne glumačke kreacije, gde je očito dobrobit filma kao celine bila postavljena visoko iznad ličnih sujeta tako svojstvenih i našem glumačkom soju. Podsetimo se, ključne uloge u Životi i smrti porno bande odlično su odigrali sledeći vrli prvoborci iskrenostui i srčanosti po svaku cenu: Mihajlo Jovanović, Ana Aćimović, Srboljub Milin, Radivoj Knežević, Predrag Damjanović, Nataša Aksentijević, Bojan Zogović, Ivan Đorđević, Aleksandar Gligorić, Mariana Aranđelović, Srđan Miletić, Jovo Maksić...

Bonus video: