OTVARANJE REVIJE POSVEĆENE IGORU VUKU TORBICI

Pozorišna revija “Igorovi dani” posvećena preminulom reditelju Igoru Vuku Torbici (1987-2020), večeras je otvorena na Velikoj sceni Narodnog pozorišta u Beogradu gostovanjem njegove uspešne predstave “Krvave svadbe” prema drami Federika Garsija Lorke, u koprodukciji Srpskog narodnog pozorišta (SNP) iz Novog Sada i festivala “Budva – Grad teatar”.

Prava je retkost videti tako potresnu, snažno emotivnu, tešku scenu kada se predstava završila: glumci na pozornici, svih 12, jedan po jedan su samo krenuli da plaču, nekontrolisano, kao da se sve vreme trajanja izvođenja u njima sakupljala tolika tuga koja je samo eksplodirala pred svima.

Prvo su počele glumice da liju suze, onda pomalo uz njih i kolege glumci iz komada, a za njima i publika koja je minutima aplaudirala stojeći, na taj način kao da su iskreni saučesnici u tom (nepodnošjivom) bolu zbog večnog odlaska vanserijski talentovanog reditelja.

U prvom redu odmah ispred scene bila je pozorišna rediteljka Alisa Stojanović, profesorka na FDU, bliska prijateljica Torbice, koja nije krila suze sve vreme na tom kraju.

Jasno je da publika nije usijala dlanove samo zbog neosporno izvanredne i vrhunske predstave, niti je celo Narodno pozorište bilo na nogama sa sve parterom i tri galerije ove ogromne sale, jer je komad tragičan i moćan istovremeno, već je to još jedna pošta omiljenom mladom umetniku.

Drama “Krvave svadbe” originalno je napisana davne 1932. godine i već sledeće 1933. bila postavljena premijerno u Teatru “Beatriz” u Madridu, a iste sezone i u Buenos Ajresu (Argentina).

Španski pesnik i dramski pisac Federiko Garsija Lorka (1898-1936) je iznedrio zapažena dela za scenu, koja imaju poetsku naglašenost i lepotu u dijalozima, što je dokazano i u čuvenoj drami “Dom Bernarde Albe” (1936, izvedeno 1945), koja se igra u Narodnom pozorištu u režiji Ane Grigorović.

Takođe, domaćoj publici je poznat i njegov komad “Jerma” (1934), i upravo ta tri poetična i tragična dela predstavljaju “ruralnu trilogiju” ovog autora.

Predstava Igora Vuka Torbice počinje vrlo mirno, tiho, čak se svetla u sali gase postepeno, kao da imaju nameru da pričaju uspavanku, a kad se pogase, ođednom se upale i bljesnu u neonskom efektu.

Mikrofoni na sceni, kao redovna moderna rešenje danas u teatrima, tako da je i Torbica imao nameru da kroz takvu postavku i poetiku približi tekst iz prve polovine 20. veka auditorijumu 21. veka.

Ansambl od 12 glumaca na svojim plećima izneo je kompleksnu dramu o fatalnoj ljubavi junakinje i njenog bivšeg verenika, koji predstavljaju jednu ljubavnu geometriju, jer prevazilaze trougao, odlaze u četvorougao, budući da su preljubnici oboje u braku.

Zapravo, verenica bi trebalo da se uda za novog čoveka, svadba je već ugovorena, i njeni su srećni da je krenula dalje u svom životu, nakon turbulentnog perioda i brodoloma sa prethodnim momkom.

Iako deluje da je ta priča završena i da ništa ne može poremetiti njenu novu sreću, rediteljskim rešenjima postepeno se stvara gradacija tog višeslojnog i bolnog odnosa, koji nikako nije završen, već će se rasplamsati upravo na mestu gde nikako ne bi smelo da se desi – na samom venčanju.

Kako se u početku drama odvija sasvim umereno, ravnolinijski, ona sasvim neočekivano hvata veliki zalet i onda galopira kroz fantastične motive i momente, pretvarajući se u pravi emotivni spektakl.

Vizuelna lepota se ogleda u scenografiji Branka Hojnika, kostimima Jelisavete Tatić Čuturilo, dok je za audio uživanje zaslužan kompozitor Vladimir Pejković sa privlačnom i napetom muzikom.

Svaka scena nosi svoj teret i problem, dok se zaplet zahuhtava i odlazi u neočekivanom smeru do samih ekstrema, kada bivši ljubavnici, nesuđeni verenici, odluče da pobegnu zajedno sa njene svadbe.

Taj sramni čin će dovesti do tragičnog, krvavog finala, kako i samo ime drame kaže, i ta sudbina je očigledno bila neminovna, jer se po zakonima melodrame, preljuba mora kazniti, nikako oprostiti.

Najtežu ulogu verenice razapetu između dva mladića, gde jednog voli, drugog ne, odigrala je ubedljivo i snažno Milica Grujičić, jedna od najperspektivnijih pozorišnih umetnica, prošle godine aktuelna i sa dva nezavisna filma – “Kelti” i “Lihvar”.

I svi ostali glumci iz Crne Gore i Novog Sada su bili na visini svojih veoma teskobnih uloga – Ivana Mrvaljević, Varja Đukić, Pavle Popović, Branka Stanić, Vukašin Ranđelović i drugi.

Istovremeno, ovo je i komad sa muzikom i pevanjem, gde se stihovi samo nižu kroz emocije, a neverovatno je izvedena dugačka scena odvijanja svadbe, i drugih masovnih prizora, kada su likovi u saglasju i višeglasju: mnogi u isto vreme pričaju i pevaju jedni (sa) drugima, i ta kolekcija zvučnih mešanja uz impresivnu koreografiju svih aktera, obeležilo je celu predstavu i ostavilo sve bez daha.

Premijera “Krvavih svadbi” održana je 9. avgusta 2018. godine na 32. izdanju festivala „Budva – Grad teatar“, na sceni između crkava, u Starom gradu Budve, dok je SNP u Novom Sadu prvo izvođenje imao 18. septembra iste godine, na sceni „Pera Dobrinović“.

Revija “Igorovi dani” je počela 24. januara u Novom Sadu na sceni SNP-a njihovom inicijativom, izvođenjem komada “Carstvo mraka” Lava N. Tolstoja, u produkciji upravo beogradskog Narodnog pozorišta.

Beograd će ugostiti 29. januara i višestruko nagrađivanu Torbičinu predstavu “Tartif” prema Molijeru, u koprodukciji Narodnog pozorišta Sombor i ponovo SNP, kao i “Don Žuana” 30.01. od istog pisca, produkcije NP “Toša Jovanović” iz Zrenjanina.

Verovatno će nakon svakog izvođenja ovih predstava tokom jedinstvene revije biti tako bolna reakcija glumaca i publike, jer svima u dramskom svetu nedostaje ovaj “princ teatra”, koji je za tako kratko vreme karijere ostvario ogroman uspeh sa hit predstavama iz čitavog regiona, sve dok nije iznenada izgubio život tog 17. juna 2020. godine.

(Espreso/Agencije)