NAUČNICI ZAPAZILI DA SE KOD MNOGIH LJUDI ZBOG PANDEMIJE DESILA OVA UZNEMIRUJUĆA STVAR: Da li ste među nima?

Sve više ljudi tokom karantina je primetilo da se sve više seća svojih snova, da su jasniji i živopisniji, pa su naučnici odlučili to i da provere.

Naime, na više od 600 ljudi koji se suočavaju s karantinom zbog pandemije korona virusa, odlučili su napraviti analizu snova i zaključiti zašto je to tako.

Nauka odavno tvrdi da su sadržaj i emocije iz snova povezani s onim stvarima koje nam se događaju dok smo budni. Bizarni snovi opterećeni simbolizmom omogućavaju nekim sanjarima da prevladaju intenzivna sećanja ili svakodnevne psihološke stresore, a sve to unutar sigurnosti svoje podsvesti. Noćne more, s druge strane, mogu biti upozoravajući znakovi anksioznosti koje inače ne bismo uočili u stanju budnosti.

Trenutno su stotine miliona ljudi kod kuće zbog pandemije korona virusa, a neki stručnjaci za snove veruju da je povlačenje iz uobičajenog okruženja i svakodnevnih podražaja sanjare ostavilo bez 'nadahnuća', prisiljavajući naše podsvesne umove da crpe više tema iz naše prošlosti. Recimo, jednom od učesnika istraživanja su se pojavili nadrealni snovi a koji su zapravo povezani sa njegovom dugogodišnjom opsesijom stripovima koja je došla u kombinaciji s neprestanim listanjem političkih objava na Tviteru.

Najmanje pet istraživačkih timova u institucijama iz više zemalja prikuplja primere poput gore navedenog, a jedno od njihovih dosadašnjih otkrića je da su pandemijski snovi obojeni stresom, izolacijom i promenama u obrascima spavanja, što sve skupa donosi vrtlog negativnih emocija koje se bitno razlikuju od onih kod tipičnog sanjanja.

- Ljudi obično koriste REM snove kako bi ses nosili sa snažnim emocijama, posebno negativnim. Očito je da ova pandemija stvara ljudima mnogo stresa i anksioznosti - tvrdi Patrik MekNamara stručnjak za snove i vanredni profesor neurologije na Medicinskom fakultetu u Bostonu.

Tokom sna, stres šalje mozak na putovanje. Neurobiološki signali i reakcije koje proizvode snove slični su onima koje pokreću psihodelični lekovi, prema MekNamarai. Psihodelika aktivira živčane receptore zvane serotonin 5-HT2A, koji potom isključuje deo mozga koji se naziva dorzalni prefrontalni korteks. Rezultat toga poznat je kao 'emocionalna dezinhibicija', stanje u kojem emocije preplavljuju svest, posebno u fazi sna (REM), kada obično i sanjamo.

Iako se ti procesi događaju noću, većina ljudi se obično ne seća svojih snova. No, život kroz pandemiju korona virusa bi to mogao promeniti, pogotovo zbog povećane izolacije i stresa, uticaja na sadržaj snova i tu mogućnost da ih se ljudi mogu setiti. Kao prvo, anksioznost i nedostatak aktivnosti smanjuju kvalitet sna. Česta buđenja tokom sna povezana su s povećanim opozivanjem snova, a prikrivene emocije i sećanja iz prethodnog dana takođe mogu da utiču na sadržaj snova.

Prema trenutnom istraživanju koje je u Francuskoj pokrenulo Središte za neuronauku u Lijonu, korona virus pandemija izazvala je povećan broj snova za 35 posto među učesnika, pri čemu su ispitanici prijavili 15 posto više negativnih snova nego inače. Drugačija studija koju je promovisala Associazione Italiana di Medicina del Sonno (Italijansko udruženje za medicinu spavanja) analizirala je snove Italijana zatvorene tokom epidemije. Mnogi ispitanici doživljavali su noćne more u skladu sa simptomima post-traumatskog stresnog poremećaja.

- Ne iznenađuje to što smo pre nekoliko godina, kada smo proučavali preživele od potresa L'Aquila 2009., otkrili da poremećaji spavanja i noćne more strogo zavise o blizini epicentra - tvrdi Luiđi De Đenaro, profesor fiziološke psihologije u Rimu.

Rezultati istraživanja koje je proveo De Đenaro i drugi radovi poput Lijonske studije ukazuju na to da će ljudi koji su bliže pretnjama pandemije (zdravstveni radnici, oni koji žive u epicentrima ili koji imaju obolele članove porodice ) verovatno imate lošije snove.

Mnogobrojna istraživanja pokazala su da naše budne aktivnosti stvaraju sećanja koja utiču na sadržaj naših snova. Emocije prenesene iz dana mogu utjecati na ono o čemu sanjamo i na to kako se osećamo unutar samog sna. Smanjenje ili ograničavanje izvora svakodnevnih sećanja ('samoća' u karantinu) može ograničiti sadržaj snova ili uzrokovati da podsvest posegne za dubljim uspomenama.

Možda se čini očiglednim, ali finski istraživači naučno su poduprli ideju da duševni mir dovodi do 'pozitivnog uticaja na san', pri čemu se sanjari osećaju dobro u onome što se događa u njihovim snovima. Anksioznost je, nasuprot tome, povezana s 'negativnim uticajem snova', pokazuju podaci, što rezultira snovima koji su zastrašujući ili uznemirujući.

Deirdre Baret, docentkinja psihologije na Harvardu i autorka 'Odbora za spavanje', prikupila je i analizirala snove onih koji su preživeli traumatične događaje. Baret je otkrila da snovi u kojima ljudi procesuiraju traume imaju sklonost slediti dva obrasca: ili se direktno referiraju i ponovno donose verziju traumatičnog događaja ili su snovi 'fantastični', sa simboličkim elementima koji su vezani za traumu.

U njenom najnovijem uzorku snova u vreme ​​korona virusa, neki su učesnici izvestili kako sanjaju da su dobili virus ili da umiru od njega. U drugom nizu prikupljenih snova, sudionici su strah od virusa zamenili metaforičkim elementima, poput kukaca, zombija, prirodnih katastrofa, senovitih figura, čudovišta i slično.

- Osim kod snova zdravstvenih radnika, ljudi koji su na respiratoru nemaju živopisnih vizualnih slika virusa u snovima. Naime, virus je nevidljiv i mislim da se zbog toga on transformira u toliko različitih stvari - kaže Baret.

Za one koji imaju noćne more zbog korona virusa, sve je više dokaza da takozvane 'tehnike za poznavanje snova' mogu ublažiti njihovu patnju.

Naime, kada Baret radi s pacijentima na 'ispisivanju' njihovih snova, ona ih često upita kako žele da se njihova noćna mora promeni. Nakon što pacijent smisli novi smer svog sna, može ga zapisati i uvežbati pre spavanja. Ti su zapisi uglavnom u stilu dolaska do nekog rešenja, borbe protiv napadača, ili maštovitijih ishoda, poput smanjivanja napadača na veličinu mrava.

Bonus video:

(Espreso.co.rs/24sata)