BURNA RASPRAVA
ZAŠTO SLAVIMO SVETOG SAVU, A NE DOSITEJA OBRADOVIĆA? Prvi je radio za narod, a drugi za državu!
Jedni su na strani prosvetelja, dok drugi podržavaju sveca
Znate li zašto umesto Dositeja Obradovića, kao školsku slavu slavimo Svetog Savu? Na Tviteru se ovim povodom opšta rasprava, koja je privukla pažnju mnogih.
"Uvek se pitam na ovaj dan. Zašto u školama slavimo Svetog Savu a ne Dositeja Obradovića. Jesam za verske slobode, ali u crkvama, iš iz državnih škola, kao što je to radila Marija Terezija još u XVIII veku.
- Sava je radio za dinastiju, a Dositej za narod.
- Sava je spajao crkvu i državu, a Dositej razdvajao sujeverje od razuma. Dositej je putovao po znanje, a Sava po relikvije. Sava je upravljao crkvom a Dositej Visokom školom. Dositej se zalagao za znanje Dositej je putovao po znanje a Sava po relikvije. Dositej je ljude pozivao da se uzdaju u razum a Sava da veruju u čudu.
- Tamo gde je Sava išao da traži anđele, Dositej je našao parazite.
- Ako je škola mesto gde treba da se čuju školska a ne crkvena zvona. Ako se u njoj veruje dokazima, a ne čudima, onda je najveće čudo da u njoj slavimo sveštenika, a ne prosvetilja", zaključio je.
I dok jedni smatraju da Dositeja bez Save ne bilo, drugi da Dositeja crkva "ne ljubi" jer joj se argumentovano suprotstavio, bilo je i onih koji su svoje komentare brže bolje obrisali.
Civilizovana polemika je ubrzo prešla u raspravu zasnovanu na verskoj i nacionalnoj osnovi.
Uskoro je usledio i odgovor:
Sveti Sava bio je prvi srpski arhiepiskop, svetitelj i prosvetitelj. Bio je najmlađi sin velikog župana Stefana Nemanje i prvi srpski arhiepiskop. Izborio se za samostalnost raške arhiepiskopije od Vizantije 1219. godine i postavio temelje današnje Srpske pravoslavne crkve. R
U Studenici je 1209. godine osnovao bolnicu, prvu na području srpske države. Istovremeno se bavio prosvetiteljskim radom, nastojeći približiti svojim sunarodnicima osnove vjerske i svjetovne pouke, da bi se 1217. vratio na Svetu goru. Sava je 1219. izborio autokefalnost srpske crkve, a patrijarh ga je imenovao za prvog srpskog arhiepiskopa.
Prema istorijskim spisima, umro je 1236. godine u Velikom Trnovu. Navodno je dobio upalu pluća. Njegove mošti je u manastir Mileševo preneo njegov nećak, kralj Vladislav 1237. godine.
Dositej (Dimitrije) Obradović je bio srpski prosvetitelj i reformator. Život je posvetio putovanjima i učenju, putovao je preko 40 godina i upoznavao se sa novim socijalnim, političkim i pedagoškim idejama.
Kao najučeniji i najprosvećeniji Srbin, postao je prvi ministar prosvete, organizovao je škole, savetovao je ustaničke vođe i bio je Karađorđev lični savetnik i sekretar. Umro je 7. aprila 1811. godine u Beogradu, sahranjen je ispred Saborne crkve. Njegovo telo je dva puta premeštano, prvi put 1837. godine zbog zidanja nove Saborne crkve i drugi put 1897. godine kako bi se njegov grob postavio uporedo sa grobom Vuka Stefanovića Karadžića koji je te godine prenet iz Beča.
I Sveti Sava i Dositej Obradović, učinili su mnogo za srpski narod, ostali upamćeni kao veliki dobotvori koje ćemo slaviti kroz vjek i vjekova.
(Espreso. rs)