FORMIRAN POČETKOM JULA 1941. GODINE
Zgrada smrti za hiljade zatvorenika: Banjički logor imao dvojnu upravu
Specifičnost Banjičkog logora je bila i ta što je on imao dvojnu upravu
Banjički logor je bio jedan od najvećih koncentracionih logora tokom Drugog svetskog rata u okupiranoj Srbiji.
Nemci dolaze u Beograd 12. aprila 1941. godine, a logor je formiran početkom jula 1941. godine, objašnjava Goran Antonić, kustos Muzeja grada Beograda.
- Logor je funkcionisao do početka oktobra 1944. godine. 3. oktobra je formalno raspušten. s tim što jedan broj zatvorenika ostaje i narednog dana, 4. oktobra, kada poslednji zatvorenici izlaze iz ovog logora. Specifičnost Beograda tokom Drugog svetskog rata je bila ta što je naš glavni grad zapravo bio jedina evropska prestonica koja je na svojoj teritoriji imala koncentracioni logor. Na teritoriji Beograda je bilo nekoliko koncentracionih logora, a Banjički je bio jedan od njih, navodi Antonić.
Pored Banjičkog, u Beogradu su postojali još i logor Topovske šupe, Staro sajmište i Milišićeva ciglana.
Specifičnost Banjičkog logora je bila i ta što je on imao dvojnu upravu.
- Jednim delom logora, većim delom su upravljale nemačke okupacione vlasti, a sa druge strane postojala je i srpska uprava koju su postavljale kolaboracionističke vlasti. Na mestu komandanta logora je bilo nekoliko nemačkih SS oficira. Oni su se menjali, najduže je na toj funkciji ostao Fridrih Vili, a kad je reč o srpskoj kolaboraconističkoj upravi za šefa logora je postavljen Svetozar Vujković, koji je na toj funciji praktično bio tokom celog perioda funkcionisanja Banjičkog logora, kaže kustos Muzeja grada Beograda.
Kroz logor na Banjici je prošlo oko 30.000 zatvorenika. Evidencija je sačuvana posle Drugog svetskog rata, postoji spisak od 23,5 hiljade zatvorenika i nalazi se u Istorijskom arhivu Beograda. Međutim, postoji jedan broj od nekoliko hiljada koji je prošao kroz Banjički logor, ali da nije evidentiran.
Jedan deo prostorija Banjičkog logora pretvorene su u muzej, koji i danas svedoči o svim stradanjima koja su se ovde desila.
Bonus video:
Espreso/gradonačelnik.beograd.rs/M.L.