Foto: Beograd.rs

ISTORIJA BEOGRADA

SAHAT KULA SAČUVANA U IZVORNOM OBLIKU: Javni sat, svedok vremena, nikada nije izgubio na značaju

Podignuta je sredinom XVIII veka, a danas predstavlja glavni ulaz u Gornji grad.

Objavljeno: 21.07.2024. 09:41h

Sahat-kula je kapija Gornjeg grada i spada u najznačajniju i najočuvaniju znamenitost ovog dela Beogradske tvrđave. Visoka je 27,5 metara.

Podignuta je sredinom XVIII veka, a danas predstavlja glavni ulaz u Gornji grad.

Osmougaona barokna kula je vidljiva iz svih delova Kalemegdanskog parka, ima časovnik sa centralnim mehanizmom i tegovima, kao i dva gonga, a između dva navijanja je mogla da radi oko nedelju dana.

foto: Beograd.rs

Satni mehanizam je obnovljen 2002. godine, i sada „kuca" na savremenim principima.

Današnji časovnik je izrađen početkom 20. veka u zvonolivnici Pantelić iz Zemuna. Iako je prvobitni mehanizam obnovljen i osposobljen, ipak je ugrađen mikroračunarski kontrolisan sistem sa elektromotorima, senzorima i elektromagnetima koji otkucava na četvrt sata dok se stari mehanizam čuva.

Sahat kula u celini je sačuvana u svom izvornom obliku, i danas ima sva autentična arhitektonska i stilska obeležja. Odlikuje se elementima baroka, tada vodećeg pravca u evropskoj arhitekturi.

foto: Beograd.rs

Sahat-kule su bile karakteristične za evropske gradove pod turskom vlašću. Beograd ima svoju, neobičnu po tome što je napravljena na samoj tvrđavi, a ne u gradu kao što je bilo uobičajeno.

Na planovima iz poslednje decenije 18. veka opisana je kao „visoka kula sa kupolom koja je prekrivena limom na nemački načinˮ i „kula sa satom pod kojom je jedna stražara.ˮ

Prva sahat kula u Osmanskom carstvu je zidana u Skoplju između 1566. i 1572. godine.

foto: Beograd.rs

Imala je kazamate za smeštaj straže, oružja i vojnog materijala.

Tokom poslednjih godina turske vladavine uz Sahat kapiju prizidano je jedno prizemno zdanje u kome se nalazila kantina oficira turskog garnizona.

Poznati turski putopisac Evlija Čelebija zabeležio je da se zvuk zvona Sahat kule čuje iz daljine, čak i kada se putnik nalazi na čitav dan hoda preko Save.

foto: Beograd.rs

U bočnoj prostoriji Sahat kule se nalazi Galerija beogradske tvrđave.

Sahat kula je jedan od simbola Beograda i predstavlja nezaobilazan deo turističke ponude glavnog grada. Zvuk sata i danas izaziva veliku radost kod mnogobrojnih posetilaca, koji svakodnevno dolaze.

FOTO: Beograd.rs
FOTO: Beograd.rs
FOTO: Beograd.rs
FOTO: Beograd.rs

Bonus video:

(Espreso/Gradonačelnik.Beograd)