veliko toplotno ostrvo
KOJI DEO BEOGRADA JE NAJUŽARENIJI? Krajem juna temperatura dostigla 43 stepena, stanovnici na mukama tokom leta
Mapa pokazuje da je gotovo čitavo područje šireg centra grada (sve centralne opštine) veliko toplotno ostrvo
Stiglo je leto, a sa njim i tropske neprospavane noći za mnoge Beograđane. Prestonica je poslednjh godina postala veliko užareno toplotno ostrvo, a njegovi "vrhovi" odnosno najtopliji delovi raspoređeni su od centralnih do prigradskih naselja. Iako je poslednja poznata mapa koja prikazuje užareni Beograd urađena 2017. godine, investitorski urbanizam je u međuvremenu toliko uznapredovao, da se samo može pretpostaviti koliko se zbog toga povećao broj tropskih noći u glavnom gradu. Jedan deo praktično centra grada, međutim, posebno je užaren.
Srbiju je po ko za koji put ovog leta pogodio toplotni talas, koji će trajati barem nedelju dana. Metorolozi su upozorili na fenomen tropskih noći koji će se javiti kao posledica toplog vremena.
Upravo su pomenute tropske noći važan deo pojma toplotno ostrvo – u kom urbana područja imaju više temperature u poređenju sa ruralnim ili prirodnim okruženjem. Ukoliko temperatura tokom noći ne padne ispod 20 stepeni – ona je tropska.
Urbanista sa Arhitektonskog fakulteta u Univerziteta u Beogradu doc. dr Ivan Simić je mapu tropskih noći povezao sa mapom urbane matrice Beograda koristeći QGIS softver i OSM (Open Street Map) bazu podataka.
Mapa pokazuje da je gotovo čitavo područje šireg centra grada (sve centralne opštine) veliko toplotno ostrvo.
Na pomenutoj mapi, jedan deo se posebno izdvaja. Reč je o području omeđeno ulicama Dušanova, Džordža Vašingtona i Bulevar despota Stefana do Pančevačkog mosta. Za ovu situaciju je, kako pojašnjavaju stručnjaci odgovorna kombinacija više faktora – prisustvo nekadašnje železničke mreže koja degradira zemljište, zatim dosta industrijskih i lučkih postrojenja uz Marinu Dorćol i Luku Beograd. Pored toga, to je gusto izgrađeno područje sa jakim gradskim saobraćajnicama.
Stručnjaci upozoravaju da opasnost predstavlja urbana regeneracija nekadašnjih industrijskih i lučkih zona priobalja po principima „investitorskog urbanizma” koji intenzivira izgradnju stambenih i komercijalnih sadržaja na štetu udela zelenih površina i prirodnog poroznog zemljišnog pokrivača.
Preko dana „prži“ +40
Da je područje u blizni Bulevara despota Stefana užareno, pokazuje i nedavni eksperiment koji je napravila organizacija Ministarstvo prostora. Oni su u najtoplijem delu dana merili temperaturu na uglu Cvijićeve i Bulevara despota Stefana. Pola sata pre podneva izmerili su 43.4 stepena.
Potom su otišli u Dalmatinsku ulicu koja se nalazi u neposrednoj blizini Botaničke bašte „Jevremovac“ i tu izmerili temperaturu manju za devet stepeni, odnosno 34.3 stepena. Ovo pokazuje koliko je zelenilo „ohladilo“ ovaj deo grada.
Osim područja u blizni reke na Dorćolu, užaren je i Novi Beograd, posebno zona između Bulevara Nikole Tesle i Bulevara Milutina Milankovića. Takođe, vrelo je i u Savskom amfiteataru, koji je ugrejao projekat Beograd na vodi, a vrelini u ovom delu grada značajno doprinosi kompleks Sajma, koji ima puno betona.
Bonus video:
(Espreso/ Nova/ Prenela M.L.)