NEPLAĆENI KUĆNI RAD ĆE SE UBUDUĆE OBRAČUNAVATI: Srbija dobila metodologiju, a ovo je računica

Novi Pravilnik za obračun neplaćenog rada objavljen je zvanično, a donet je na osnovu Zakona o rodnoj ravnopravnosti i predviđa da osobe koje obavljaju neplaćene poslove imaju pravo na zdravstvenu zaštitu.

Ovo nije prvi korak u povećanju rodne ravnopravnosti u Srbiji. U cilju podrške pravima žena u Srbiji, u 2021. godini izrađen je Zakon o rodnoj ravnopravnosti, koji je Narodna skupština Republike Srbije donela u aprilu iste godine, a 2022. godine doneti su Pravilnik o vođenju evidencije i izveštavanju o ostvarivanju rodne ravnopravnosti i Pravilnik o izradi i sprovođenju Plana upravljanja rizicima od povrede principa rodne ravnopravnosti.

U 2023. godini izrađen još jedan Pravilnik o metodologiji za obračun neplaćenog kućnog rada, na predlog Ministarstva za ljudska i manjinska prava i društveni dijalog, a u poslednjem Službenom glasniku od 8. marta je i objavljen.

Obračun vrednosti neplaćenog kućnog rada vrši se na osnovu Istraživanja o korišćenju vremena koje sprovodi proizvođač zvanične statistike u skladu sa metodologijom koju propisuje Evrostat, stoji u Pravilniku.

Vrednost neplaćenog kućnog rada se obračunava kao proizvod ukupnog godišnjeg broja časova neplaćenog kućnog rada i minimalne cene rada po času, iskazane u neto iznosu.

Podatak o ukupnom godišnjem broju časova neplaćenog kućnog rada za Republiku Srbiju obezbeđuje proizvođač zvanične statistike. Cena neplaćenog kućnog rada se utvrđuje kao minimalna cena rada po času u skladu sa zakonom kojim se uređuje oblast rada.

Vrednost neplaćenog rada po kući se utvrđuje za Republiku Srbiju na godišnjem nivou, najkasnije do 31. decembra tekuće godine za prethodnu godinu.

Učešće vrednosti neplaćenog kućnog rada u BDP-u u Srbiji utvrđuje se kao količnik utvrđene ukupne vrednosti neplaćenog kućnog rada za prethodnu godinu i podataka o vrednosti BDP-a za prethodnu godinu, a koji obračunava proizvođač zvanične statistike na godišnjem nivou.

Osnov za zdravstveno osiguranje

Svi oni koji nisu zdravstveno osigurani po bilo kom drugom osnovu, stiče pravo na zdravstveno osiguranje po osnovu neplaćenog rada u kući u skladu sa zakonom koji uređuje oblast rodne ravnopravnosti.

Podsećamo da je ministar za ljudska i manjinska prava i društveni dijalog Tomislav Žigmanov nedavno izjavio da će Srbija biti prva zemlja u svetu koja će izraditi Pravilnik o izradi metodologije za obračun neplaćenog kućnog rada na nacionalnom nivou.

Plata za rad po kući oko 600 evra

Prema računici, toliko košta 270 minuta koje žene Srbiji provedu obavljajući najrazličitije kućne poslove.

Prema podacima Republičkog zavoda za statistiku, na plaćenim poslovima žene u Srbiji rade sat i po manje od muškaraca. Statističari su izračunali da od 12 meseci u jednoj godini, žena u Srbiji skoro ceo jedan mesec provede u kuvanju, čišćenju, pranju, peglanju i brizi o drugim članovima porodice, najviše deci, što sve spada u neplaćeni rad.

Bonus video:

(Espreso / Blic / Nada Matić / Prenela: A.P)