Mira Trailović, Foto: Atelje 212

POzorište

PRVA DAMA POZORIŠTA I REVOLUCIONARKA JEDNOG VREMENA: Znate li ko je bila Mira Trailović?

Mira Trailović je bila rediteljka i neizostavno ime naše pozorišne scene.

Objavljeno: 18.01.2024. 13:22h

Mira Trailović rođena je 22. januara 1924. godine u Kraljevu.

Njen otac Andrej Milićević je bio prevodilac sa francuskog jezika, a majka Radmila takođe profesorka francuskog jezika. Baka Katarina je bila dvorska dama kraljice Natalije Obrenović, a deda Milan Simić upravnik Narodnog pozorišta, što je donekle i uticalo na njen životni put.

Mira Trailovićfoto: Promo

Promenila je mnoge fakultete, or arhitekture do istorije umetnosti, dok se konačno nije pronašla u režiji, koju je diplomirala na Fakultetu dramskih umetnosti, 1956. godine.

Bila je rediteljka, spikerka, profesorka radio-režije, ali najvažnije iz njenog opusa je svakako činjenica da je jedan od osnivača Ateljea 212, ali i BITEF festivala.

Prava revolucionarka pozorišta, u Srbiju je dovela i režirala predstave "Faust", "Kosa", "Isus Hrist Super Star" i mnoge druge.

"Atelje 212"

foto: Dragana Udovičić

Režijom "Fausta" otvorila je novo pozorište u dvorani nekadašnje novinske kuće "Borba". Iza imena ateljea stoji jedna zanimljiva priča, naime, kako je u dvorani bilo 212 stolica, dogovorili su se da ovaj broj dodaju imenu i tako je ostalo do danas. Pozorište je otvoreno sa ciljem da se prikazuju avangardne predstave, čime je pomerilo granice slobode izražavanja i predstavlja simbol kulturnog života u našoj zemlji.

Pored toga što je bila jedan od osnivača, Mira je bila i dugogodišnji upravnik pozorišta, a u njenu čast imenovana je i velika sala Ateljea.

BITEF festival

foto: Printscreen/Google streetview

Sa Jovanom Ćirilovim i saradnicima,Mira Trailović je inicirala osnivanje jednog od najvećih evropskih pozorišnih festivala, Beogradskog internacionalnog teatarskog festivala – BITEFa. Nastao je 1967. godine u „Ateljeu 212“, a Mira je do smrti bila njegov umetnički direktor. Mira je u Beogradu ugostila velika imena umetničke scene, od Žan-Pol Sartra do Semjuel Beketa - koji su doneli duh velikog sveta i učinili Beograd značajnim mestom na međunarodnoj pozorišnoj sceni. Njenom zaslugom, Festival je osnovao i svoje pozorište - BITEF teatar, koji je danas odgovoran za vođenje programa festivala.

Privatni život

Od 1944. godine radila je kao spikerka, rediteljka i urednica dramskog programa u Radio Beogradu. U Savezu komunističke omladine Jugoslavije (SKOJ) upoznala je je Dragoljuba Gucu Trailovića, tadašnjeg spikera, a kasnije i dopisnika "Politike" iz Pariza, za koga se i udala 1949. Nisu imali dece, ali je uvek isticala kako je bila srećna.

Bila je prava dama - haljine, broševi, ešarpe, tašne od krokodilske kože i crveni ruž bili su sastavni deo njenog oblačenja.

Kada su je novinari jednom pitali hoće li da se predstavi, rekla je da hoće i kao pesmicu "izrecitovala" svoje ime u akronimu: M - kao marljiva, I - kao iracionalna, R - kao radosna, A - kao ako, baš me briga. Mira. Mira Trailović.

Mira je preminula nakon bolesti 7. avgusta 1989. godine, a njen neopisiv trag u pozorišnom svetu samo dokazuje da ubrzo prostor ispred BITEF teatra dobija ime ,,Skver Mire Trailović".

Bonus video:

(Espreso/T.Š.)