Enver-paša, Foto: Vikipedija/ Enver-paša

biografija

IZVRŠIO GENOCID, A SMATRALI GA "HEROJEM REVOLUCIJE": Bio je "GLAVNI ČOVEK U ISTANBULU" o čijim ZLODELIMA se priča

Biografija Envera-paše ponovo otvara pitanje da li ijedan vođa može da se posmatra samo herojem ili samo zločincem

Objavljeno: 22.11.2023. 12:59h > 15:58h

Na današnji dan rođen je Enver-paša, jedan od najuticajnijih ljudi dvadesetog veka za Otomasnko carstvo i tursku istoriju.

Dakle, Enver-paša je rođen 22. novembra 1881. godine u Istanbulu.

Enver-pašafoto: Vikipedija/ Enver-paša

Ostao je poznat, pored čina oficira u Osmanskom carstvu, kao vođa Mladoturske revolucije i jedan od vinovnika genocida nad Jermenima.

Mladoturska revolucija

Кrajem devetnaestog i početkom dvadesetog veka, Turska je bila u velikoj krizi, a najviše se isticalo loše vođstvo sultana Abdula Hamida II.

Zbog toga je 1908. godine grupa prozapadnih oficira na čelu sa Enver-pašom preuzela je vlast, donela ustav i proglasila načelo „Otomansko carstvo Otomanima“. Među revolucionarima bilo je pregršt reformskih pluralista, turskih nacionalista, zapadno orijentisanih sekularista i ljudi koji su naprosto bili nezadovoljni vladavinom sultana.

Enver-pašafoto: Vikipedija/ Enver-paša

Posle mnogo krvoprolića na čelo države došao je Mehmed V, a Mladoturci su proglasili ravnopravnost svih vera. Međutim, proglašenje je bila formalnost jer pravi cilj revolucionara krio se u nametanju turskog jezika i homogene nacionalnosti u državi.

Stoga je došlo do velikih problema države sa hrišćanima i muslimanima koji nisu turske nacionalnosti. Austrougarska je iskoristila Mladotursku revoluciju za aneksiju Bosne i Hercegovine, a Bugarska je uspela da proglasi nezavisnost.

Enver-paša je, zbog svog istakntog učešća u revoluciji, kao i titule zamenika sultana, smatran najuticajnijom ličnošću vlade Osmanske Turske ili „glavni čovek u Istanbulu“, kako su ga mnogi nazivali, dok ga je narod prozvao „herojem revolucije“.

Genocid na Jermenima

Tokom Prvog svetskog rata, Enver-paša je bio među glavnim komandujućim oficirima.

Enver-paša u Jerusalimufoto: Vikipedija/ Enver-paša

Iako se često govori o njegovoj vojnoj veštini, važno je napomenuti da je u toku svojih operacija počinip užasan rati zločin - genocid na Jermenima.

Enver-paša, pored mnogobrojnih masovnih ubistava, izvršio je i genocid nad osmanskim Jermenima u periodu od 1915. do 1918. godine.

Broj žrtava genocida prema različitim izvorima varira između 800 000-1,5 miliona. Uz pomoć Mladoturaka namerno je raselio jermenske građane i prisilio ih na marš smrti preko sirijske pustinje, Deir ez-Zor.

Enver-paša u Batimuju, 1918. godinefoto: Vikipedija/ Enver-paša

Iako većina država i akademskih zajednica priznaje genocid na Jeremenima u tom periodu, Turska sve opisuje kao splet nesrećnih okolnosti ratovanja.

Zbog svih činjenica u vezi sa delovanjem tokom Mladoturske revolucije i izvršenja genocida nad Jermenima, jasno je zašto se neki portali, poput Daily Sabah-a, pitaju da li je Enver-paša heroj ili zločinac.

Bonus video:

(Espreso)