VREMENSKA PROGNOZA
KAKO ĆE EL NINJO UTICATI NA ZIMU U SRBIJI? Evo da li će biti više snega nego prethodnih godina
El Ninjo globalno mеnja vrеmе
El Ninjo je pojava koja se pojavljuje na Pacifiku, tj. na Tihom okeanu, a ovaj fenomen je toliko značajan i efektivan da u manjoj ili većoj meri može da utiče i na druge predele sveta, pa samim tim i na Srbiju i naše područje.
U normalnim okolnostima na području ekvatora i južnije od njega, tj. u suptropskim širinama, Pacifikom teku tople morske struje od istoka ka zapadu.
Površina Pacifika znatno je toplija duž pacifičkog obalnog područja Azije i Australije, nego duž zapadnog obalnog područja Južne Amerike.
Ova razlika u temperaturi vode dovodi i do razlika u temperaturi vazduha i vazdušnog pritiska, pa je vazdušni pritisak nad zapadnim predelima Pacifika niži u odnosu na pritisak iznad obalnog područja zapadne obale Južne Amerike gde je znatno viši, duž čije obale sa juga, tj. iz oblasti Antarktika teče veoma hladna Humboltova struja.
Ona dopire čak do tropskih širina obalnog područja Južne Amerike, tj. i do Perua, pa u priobalnim predelima severnog Čilea i centralnog i južnog Perua preovladavaju pustinje, a u severnom Čileu nalazi se najsuvlje mesto na svetu, u kome može proći bez kapi kiše i više decenija.
Iako se ovi predeli nalaze u tropskim širinama, voda Pacifika toliko je hladna da je kupanje gotovo nemoguće.
Temperatura vode iznosi svega 16 do 20°C, što je temperatura i za 10 stepeni niža u odnosu na zapadni deo Pacifika.
U godinama El Ninja dolazi do poremećaja temperature vode u Pacifiku, a zbog toga i strujanja nad Pacifikom.
To dovodi da toplija vode krene od zapada ka istoku, tj. ka zapadnim obalama Južne Amerike.
Zapadni Pacifik postaje hladniji, a istočniji znatno topliji.
Nad obalama pacifičke obale Južne Amerike formira se niži vazdušni pritisak, koji dovodi do veoma obilnih pljuskova i jakih grmljavinskih oluja u Peruu i Čileu, kao i u mnogim drugim delovima Južne i Centralne Amerike, a do obilnih padavina dolazi i na području Kalifornije.
Mnogi ovi predeli odlikuju se polupustinjskom klimom i vegetacijom, pa u vreme snažnih pljuskova zemljište ne može da primi ogromne količine vode, zbog čega dolazi do katastrofalnih bujica i poplava.
Severni delovi Perua, Ekvador i pacifička obala Kolumbije imaju u letnjem delu godine (oktobar - april ) u proseku veoma obilne grmljavinske pljuskove, koji su u vreme El Ninja još više izraženi, što dovodi do katastrofalnih oluja, bujica i poplava.
U isto vreme na jugu i istoku Azije, u Indoneziji i u Australiji nastaju katastrofalne suše, a El Ninjo dovodi i do izostanaka letnjeg monsuna u Indiji, pri čemu se posledice zbog suša u Indiji katastrofalne.
Velike suše i izostanak padavina nad ovim delovima Azije, Indonzeije i Australije dovode do velikih šumskih požara i uništavanja tropskih šuma.
El Ninjo je u proseku najintenzivniji tokom Božića, zbog čega je i dobio naziv "Mali dečak'". U tom delu godine u Južnoj Americi traje leto, a olujne kiše naročito su tada izražene u Boliviji, Kolumbiji, Peruu i Brazilu, dok je u Australji vlažni deo godine, pa kiše zbog El Ninja izostanu.
El Ninjo ima globalni efekat
On povećava broj tropskih oluja na Pacifiku, zbog više temperature Pacifika, a snižava aktivnost uragana i tropskih oluja na Atlantiku, zbog nižih temperatura vode.
Hladniji Atlantik dovodi i do znatno hladnijih zima u Evropi.
El Ninjo dovodi do velikih suša u Aziji, u Australiji u u Indoneziji, a do veoma obilnih padavina i oluja u Južnoj i Srednjoj Americi.
U godinama La Ninje (Mala devojcica) preovladava veoma izraženo ,"normalno stanje".
Tada su jake kiše i oluje znatno više pojačane nad južnom i istočnom Azijom, Australijim i Indonezijom, a suša ima znatno jači efekat nad Južnom Amerikom.
El Ninjo se u proseku javlja na saedam godina, ali nije svaki put istog intenziteta.
Nekad se u veoma blagom obliku javlja i znatno češće. Obično traje više meseci, a može trajati i znatno duže kada je je veoma razvijen.
Smatra se da je El Ninjo iz 1997-1998. bio najjači ikada i tada je na našoj planeti nestalo 16% koralnog grebena. Koralni grebeni su veoma osetljivi i na vrlo male promene temperaure. Kako se oni nalaze u tropskim predelima okeana i svega promena temperature od jednog stepena može dovesti do njihovih uništenja.
Iako El Ninjo nema veći efekat na vreme u Evropi.
Pod uticajem El Ninja, oluje i znatno hladnije vreme mogli bi da utiču na jug SAD, a pošto se očekuje da će El Ninjo imati snažan uticaj na predstojeće zimske sezone, moguće je i da će uticati na obrasce snežnih padavina.
Na severu Sjedinjenih Država obično pada manje snežnih padavina tokom El Nino zima, ali više padavina bi moglo uticati na centralne i južne delove SAD i na istok.
Šta čeka Evropu i Srbiju?
El Ninjo globalno mеnja vrеmе, ali osim dirеktnog uticaja na Sеvеrnu Amеriku i drugе bližе rеgionе, mеsta poput Evropе imaju i mnogo drugih faktora prе nеgo što bilo kakav dirеktan vrеmеnski uticaj dostignе ovoliko dalеko od Tihog okеana".
Uz podatkе еvropskog modеla, ECMVF, najčеšćе korišćеnog i cеnjеnog sistеma sеzonskog prеdviđanja, glеdajući prosеčnu sliku za Evropu, vidi sе slaba prognoza snеžnih padavina.
Prеdviđa sе da ćе vеći dеo kontinеnta imati manjе snеžnih padavina nеgo što jе uobičajеno, osim u dеlovima cеntralnе Evropе i Skandinavijе.
Dеcеmbarska prognoza snеžnih padavina pokazujе vеći dеo kontinеnta sa nеgativnim količinama snеžnih padavina, osim na krajnjеm sеvеru Evropе. U januarskoj prognozi sе vidi drugačija slika, sa potеncijalom snеžnih padavina u snažnom porastu u vеćеm dеlu cеntralnih zеmalja.
Fеbruar pokazujе još vеći naprеdak. Višе snеžnih padavina prеdviđa sе na vеćеm dеlu kontinеnta, osim u jugozapadnim i južnim dеlovima.
Na području Srbije očekuje se sneg u granicama prosečnih vrednosti, dakle više nego prethodnih zima, ali bez nekih obilnih količina u globalnom smsilu.
Ipak, u ovom trenutku još uvek je veoma rano precizirati kakva će zima biti u Srbiji i u regionu.
Bonus video:
(Espreso/Telegraf.rs)