najlepša i našumovitija
OVA PLANINA KRIJE BROJNE LEGENDE, A JEDNA IZREKA JE NAJBOLJE OPISUJE: Saznajte šta krije istorija
Jedna izreka koja najbolje opisuje Goliju je „ne zna Golija šta je delija“
Golija je jedna od najlepših i najšumovitijih planina u Srbiji. Prostire se na teritoriji pet opština i to: Ivanjice, Novog Pazara, Raške, Sjenice i Kraljeva. Okružena planinama jugozapadne i centralne Srbije, Golija svojom masivnošću dominira krajolikom i zauzima površinu skoro dva puta veću od susednog i mnogo poznatijeg Kopaonika.
Ime planine verovatno potiče od njene veličine i prostranosti, pa je u narodu bila poznata kao „golema planina“. Jedna izreka koja najbolje opisuje Goliju je „ne zna Golija šta je delija“, a ova izreka pokazuje nepokorne delove i visine na kojima se ni najveći junak ne bi snašao.
Najveći vrh je Jankov kamen visok 1834 metara, a zanimljiva je legenda po kojoj je vrh dobio ime. Dva pobratima, Rajko i Janko su se opkladili ko će pre na vrh planine popeti kamen. Rajko je hteo da zadatak obavi na brzinu i blizu vrha se spotakao i ispustio kamen. Janko je bio strpljiviji i pažljiviji, pa iako sporiji na kraju je uspeo da popne kamen na vrh. Po Janku je najveći vrh dobio ime, a po Rajku se zove potok u koji se skotrljao Rajkov kamen.
Golija je područje Srbije na kojoj snežne padavine dostižu visinu i do 105cm, a ne retko se zadržava i do juna meseca. Zbog jedinstvenih klimatskih odlikaa, Golija je idealna za lečenje velikog broja bolesti: hronično repiratornih oboljenja kao što su bronhitis, astma i emfizem; kod raznih bolesti krvi poput trombocitopenije, leukopenije, maligne hemopatije, i anemije.
Golija je 2001. godine proglašena za Park prirode, a Rezervat biosfere „Golija-Studenica“ je pod zaštitom UNESKO-a. Najviša tačka Golije je Jankov kamen visok 1834 metara. Golija je od Beograda udaljena oko 230 km, od Novog Sada 317 km, a od Niša 224 km. Najbliži gradovi su Ivanjica udaljena 40 km, Novi Pazar 32 km i Raška 43km.
Golija je i planina izuzetno bogata bistrim izvorima a najpoznatije reke koje izviru na Goliji su Studenica i Moravica. Na Goliji se nalaze i tri manja jezera okružena nestvarnom prirodom – Tičar (Dajićko jezero), Nebeska suza na Okruglici i Košaninovo jezero.
(Espreso/Lepote Srbije)