Milutin Bojić, Foto: Facebook/Tamburić Dušan

PRIČA IZ ISTORIJE

UMRO JE OD TUBERKULOZE U 25. GODINI, A DANAS JE NA KRFU OSVANUO MURAL POSVEĆEN NJEMU! Ovakvi Srbi se više ne rađaju

Rođen je 1892. godine u Beogradu, u porodici koja se doselila iz Bosne neposredno pre Prvog srpskog ustanka

Objavljeno: 09.11.2022. 11:37h > 11:39h

Milutin Bojić bio je srpski pesnik, dramski pisac, književni kritičar, pozorišni recenzent i srpski vojnik u Prvom svetskom ratu i upravo je jedan mural sa njegovim likom osvanuo u starom delu Kerkire, na Krfu.

"Juče je bilo 105. godine kako nas je napustio Milutin Bojić, autor "Plave grobnice", u svojoj 25. godini od tuberkuloze", stoji u objavi uz fotografiju na kojoj je iscrtan lik Bojića.

Podsetimo, Bojić je rođen 1892. godine u Beogradu, u porodici koja se doselila iz Bosne neposredno pre Prvog srpskog ustanka.

Otac Jovan bio je po profesiji zanatlija a doselio se pre braka sa porodicom iz Zemuna u Beograd. Bojić je bio zanatlija i trgovac, čak jedno vreme i posednik male manufakture cipela.

Njegov brat Dragoljub bio je profesor geologije, a bratanac Mirko Bojić novinar. Porodica Bojić je živela u Hilandarskoj ulici broj 24, gde su imali prostrano imanje.

Godine 1904. Bojić prati svečane događaje koji su obeležili tu godinu, proslavu stogodišnjice Prvog srpskog ustanka i krunisanje kralja Petra Karađorđevića, kada priređuje prvu jugoslovensku izložbu slika i skulptura.

Pohađao je Osnovnu školu "Vuk Karadžić" u Beogradu (tada se zvala "Palilulska škola").

Kao učenik “Realke“ prvu pesmu je objavio u beogradskom časopisu „Delo“. Godine 1910. završava srednju školu sa odličnim uspehom i biva oslobođen ispita zrelosti.

Krffoto: Promo

Ušao je u rat kao student filozofije istrošenog zdravlja. Mobilisan je kao obveznik iz činovničkog reda. Radio je kao pisar u Ministarstvu unutrašnjih dela Kraljevine Srbije.

Milutin Bojić je učesnik balkanskih ratova 1912. i 1913. godine[5], kao i Prvog svetskog rata. On putuje u krajeve oslobođene stare Srbije i piše putopise, beleške, recenzije, prikaze i istorijsku dramu "Kra­lje­va jesen" o kojoj se veoma pozitivno izrazio Jovan Skerlić.

Bista Milutina Bojića, ugao istoimene ulice i Palmotićeve Po objavi rata Milutin Bojić otišao je u Niš, gde je pri Vrhovnoj komandi obavljao dužnost cenzora.

Prilikom odstupanja preko Albanije nalazio se u sastavu jedne telegrafske jedinice sa specijalnim zadatkom. Po dolasku na Krf jedno vreme je proveo u Obaveštajnoj službi Vrhovne komandi, da bi nešto kasnije bio prekomandovan za Solun.

Dramu "Uroševa ženidba" koju je preneo preko Albanije i 1915. godine je štampao na Krfu, a zbirku pesama "Pesme bola i ponosa" objavio je u Solunu. Iz ove zbirke je i pesma "Plava grobnica", posvećena stradanju srpskih ratnika. I sam pesnik lično je gledao kako saveznički brodovi odvoze gomile leševa koje uz zvuke vojničkih truba spuštaju u more. Godine 1916. u Draču piše pesmu „Singidunum“ posvećenu voljenom rodnom gradu.

Kao svedok masovnog umiranja na ostrvu Vidu, on je napisao svoju najupečatljiviju pesmu Plava grobnica, koja predstavlja svojevrsnu tvorevinu Bojićevog nadahnuća. Prelaskom u Solun stigao je da objavi zbirku pesama pod naslovom Pesme bola i ponosa. U ovoj zbirci se nalaze 34 pesme koje je napisao na Krfu i Solunu, za sobom ostavljajući nezaboravne stihove u jednom tragičnom delu srpske istorije. U Solunu je avgusta 1917. godine izbio veliki požar koji je uništio polovinu varoši. Prilikom ovog požara do temelja je izgorela i štamparija Akvarione u kojoj je bila štampana njegova zbirka Pesme bola i ponosa.

Dana 8. novembra 1917. godine Milutin Bojić je preminuo posle dugog i teškog bolovanja od milijarne tuberkuloze u Solunu u bolnici "Prestolonaslednik Aleksandar". Sahranjen je na vojnom groblju na Zejtinliku. Oproštajni govor na sahrani je čitao književnik Ivo Ćipiko. Krajem leta 1922. godine preneseni su posmrtni ostaci Milutina Bojića u Beograd, gde je sahranjen u porodičnoj grobnici na Novom groblju (parcela 29, grobnica 39, trećeg reda).

Iako je živeo samo 25 godina, ostavio je trag u srpskoj književnosti. U svom kratkom životu ipak je stigao da opeva patnje i stradanja srpskog naroda kroz tragično povlačenje preko Albanije i na takav način ovekovečio je jezivu viziju plave grobnice kod ostrva Vida – ostrva smrti. Povlačenje vojske i naroda preko Albanije Bojić je opisao u članku „Sr­bi­ja u po­vla­če­nju“.

Po njemu se zovu Biblioteka "Milutin Bojić" i Nagrada Milutin Bojić.

(Espreso)