DA LI ZNATE GDE SE U SRBIJI NALAZI KURVINGRAD? Evo po kome je dobio ime!

Kurvingrad je tvrđava koja se uzdiže nad Južnom Moravom, 11 kilometara jugozapadno od Niša, odnosno nalazi se u selu Klisura.

Pretpostavlja se da je ovo srednjovekovni Koprijan, a podno grada su pronađeni ostaci većeg naselja iz doba Antike, tako da sama citadela ima milenijumski kontinuitet postojanja.

Položaj utvrđenja na bregu iznad Južne Morave jasno ukazuje na njegovu važnu stratešku ulogu u zaštiti puta koji se pružao duž rečne doline ka severu.

Prema turskom popisu nahije Niš iz 1516. godine, mesto je bilo jedno od 111 sela nahije i nosilo je naziv Kurvingrad, a imalo je 20 kuća, 3 udovička domaćinstva, 6 samačka domaćinstva.

Prema natpisu, koji se nekad nalazio iznad gradske kapije, podigao ga je Nenad, sin kazanca Bogdana, za vreme vladavine kneza Lazara 1372. godine. Ispod grada pronađeni su ostaci većeg naselja iz doba antike.

Položaj utvrđenja na bregu iznad Južne Morave jasno ukazuje na njegovu važnu stratešku ulogu u zaštiti puta koji se pružao duž rečne doline ka severu.

Tvrđava ima osnovu nepravilnog kvadrata sa bedemima ojačanim kulama, koje je okruživao suvi šanac. U grad se ulazi kroz kapiju ojačanu kulom, koja je smeštena blizu severoistočnog temena. Na najvišem delu brda, uz istočni bedem je smešten Mali grad koji se završava Donžon kulom koja se uzdiže iznad glavne gradske kapije.

Danas je od stare utvrde ostao dobro očuvani severni i istočni bedem sa kulama. Zapadni bedem ne postoji, dok na južnoj strani ima malo ostataka uz jedinu sačuvanu kulu na tom delu. Bedem Malog grada se jedva nazire, dok je od Donžon kule ostala samo poveća gomila kamenja. Glavna gradska kapija je porušena, dok je kula koja ju je ojačavala očuvana u tragovima. Unutar Malog grada su pronađeni ostaci jedne kvadratne građevine koja je najverovatnije služila kao cisterna, dok su oko grada vidljivi ostaci suvog šanca.

Sultan Musa zauzeo je i opustošio Koprijan 1413. godine. Ubrzo posle toga ovo utvrđenje je vraćeno despotu Stefanu. Turci ga ponovo zaposedaju 1439. godine, ali je prema odredbama Segedinskog mira 1443. godine vraćeno despotu Đurđu Brankoviću. Potpalo je konačno pod vlast Osmanlija 1451. godine.

Tvrđava je rušena i korišćena kao građevinski materijal za izgradnju Niške tvrđave.

Život grada protekao je omeđen opsadama. Veruje se da vulgaran naziv grada potiče iz vremena u kome je izvesna nemoralna dama iz gradskog naselja, prilikom opsade neosvojivog utvrđenja, noću dok su svi spavali navela stražu da otvori kapije grada ili je sama to učinila.

Po drugoj legendi, koja se još življe održala u svesti naroda grad je pripadao carici, a grad se Kurvin nazvao otud što je carica zavela sveštenika iz crkve ispod grada. Da bi se lakše susretali naredila je da se razapne platno od grada do crkve po kome je prelazila.

(Espreso/Alo)