ovako je na drini
"OVE GODINE JE 7 PORODICA PREUZELO CRKVENU SLAVU": Lozničani pridaju poseban značaj DANAŠNJEM PRAZNIKU (VIDEO)
U crkvama širom Srbije koje nose imena ove dvojice apostola, proslavlja se slava i seče se slavski kolač
Srpska pravoslavna crkva i njeni vernici danas slave Dan svetih apostola Petra i Pavla, praznik koji je u našem narodu poznat kao Petrovdan.
Slavljem ovog velikog pravoslavnog praznika završava se Petrovski post i počinje pričešće vernika koji su poštovali pravila predviđena kanonom crkve.
U crkvama širom Srbije koje nose imena ove dvojice apostola, proslavlja se slava i seče se slavski kolač. Tako je ove godine bilo i u crkvi Svetog Petra i Pavla u Banji Koviljači. Razgovarali smo sa Bojanom Marković, turističkim pratiocem i saznali kakvi se običaji neguju i poštuju vekovima unazad u Zapadnoj Srbiji.
"Ujutru se u crkvi odvija služba, potom pričest za one koji su postili tokom Petrovdanskog posta, zatim litija u porti crkve. Potom domaćini sa sveštenim licima crkve lome slavske kolače, uzima se žito, pali sveća i time se obeležava početak slave", objasnila nam je Bojana.
Povodom ovog velikog praznika, ogroman broj ljudi iz okoline dolazi u posetu Crkvi i prisustvuje litijama.
Ali ono što nam je interesantno povodom današnjeg praznika je kako je svake godine veliki broj vernika koji preuzimaju crkvenu slavu i istu proslavljaju u svojim domovima.
Svake godine par ljudi uzima da slavi slavu crkve i time pomogne crkvi da ugosti na taj dan sve svoje parohijane. Ove godine je slavu preuzelo čak 7 porodica, izmešu ostalog i moja", dodala je Bojana za Espreso.
Znate li šta je Lilanje?
Pripreme za praznik počinju dosta ranije, jer današnjem danu prethodi jedan bitan običaj kojem se posebno raduju deca.
Sve počinje na Ivanjdan, 7. jula kada počinju da se prave lile od brezove ili trešnjeve kore. Kora se trakasto oljušti i savije kružno poput ,,vetrenjače“ i pričvrsti na vrh leskovog štapa dužine oko 1 metar, a potom suši nekoliko dana.
Centralni događaj – paljenja vatri se odigrava uoči Petrovdana, odnosno 11.jula. LIilanje je običaj koji je dobio ime prema Lilama.
"Kod nas na teritoriji grada Loznice, ovo je omiljeni običaj kod dece. Vatre se pale na svakoj raskrsnici, parku, ulici, a najmasovnije lilanje bude u porti Hrama Pokrova Presvete Bogorodice u Loznici. U nekim ulicama čak se prave i maskenbali za decu pa je zato ovaj običaj omiljen deci", rekla nam je Bojana.
Godine 2017, na predlog Centra za kulturu „Vuk Karadžić” iz Loznice, običaj paljenja petrovdanskih lila ili lilanje uvršten je u Nacionalni registar nematerijalnog kulturnog nasleđa Srbije. Običaj je stariji od hrišćanstva.
Običaj ima veliki značaj
Vatra u noći plaši i tera demonske sile čuvajući ljude, životinje i useve. Ovaj običaj, kao karakterističan za oblasti oko Šapca, Loznice, Valjeva, Sjenice, Nove Varoši i Ivanjice, 2017. godine uvršten je na Listu nematerijalnog kulturnog nasleđa Srbije.
(Espreso/Jovana Vojinović)